استانا، baq.kz ٴتىلشىسى. مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندار سپورتىنىڭ ٴجۇز جىلدان استام تاريحى بار. xviii جانە xix عاسىرلاردا مۇگەدەكتەردى وڭالتۋدىڭ نەگىزگى فاكتورى – قوزعالىس بەلسەندىلىگى ەكەنى بەلگىلەنىپ قويعان بولاتىن.
استانا: 
23715 
0
استانا، baq.kz ٴتىلشىسى. مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندار سپورتىنىڭ ٴجۇز جىلدان استام تاريحى بار. xviii جانە xix عاسىرلاردا مۇگەدەكتەردى وڭالتۋدىڭ نەگىزگى فاكتورى – قوزعالىس بەلسەندىلىگى ەكەنى بەلگىلەنىپ قويعان بولاتىن.
الەم بويىنشا مۇگەدەكتەردى سپورتقا تارتۋدىڭ العاشقى قادامى 1888 جىلى بولدى. بەرليندە قۇلاعى ناشار ەستيتىن جاندارعا ارنالعان سپورت كلۋبى اشىلدى. 1924 جىلدىڭ 10-17 تامىزىندا پاريجدە العاش رەت «قۇلاعى ناشار ەستيتىن جانداردىڭ وليمپيادا ويىندارى» بولدى. وعان بەلگيا، ۇلىبريتانيا، گوللانديا، پولشا، فرانسيا جانە چەحوسلوۆاكيانىڭ رەسمي ۇلتتىق فەدەراسيالارىنىڭ وكىلدەرى قاتىستى. يتاليا، رۋمىنيا جانە ۆەنگريانىڭ مۇنداي فەدەراسيالارى بولماسا دا، العاشقى وليمپيادا ويىندارىنا قاتىستى. ويىنداردىڭ باعدارلاماسىندا جەڭىل اتلەتيكا، ۆەلوسپورت، فۋتبول، اتۋ جانە ٴجۇزۋ بولدى.
وسىلايشا 1924 جىلدىڭ 16 تامىزىندا قۇلاعى ناشار ەستيتىن جانداردىڭ حالىقارالىق سپورت كوميتەتى قۇرىلدى. ونىڭ قۇرامىنا سپورتشىلاردى بىرىكتىرەتىن فەدەراسيالار كىردى. 1924 جىلدان باستاپ بۇكىلالەمدىك قۇلاعى ناشار ەستيتىن جانداردىڭ جازعى ويىندارى ٴار ٴتورت جىل سايىن ۇيىمداستىرىلىپ كەلەدى. ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس باستالعانعا دەيىن وعان گەرمانيا، شۆەيساريا، دانيا، نورۆەگيا، فينليانديا، شۆەسيا، اۆستريا، اقش جانە جاپونيا كىردى. 1949 جىلى وعان يسپانيا مەن يۋگوسلاۆيا قوسىلدى. سودان سوڭ حالىقارالىق قۇلاعى ناشار ەستيتىن جانداردىڭ قىسقى ويىندارى دا ۇيىمداستىرىلا باستادى. مۇنداي سپورتشىلار جارىسىنىڭ باعدارلاماسى مەن ەرەجەسى باسقالاردان وزگەشەلەۋ بولدى. تورەشىلەردىڭ قيمىلى كورىنىپ تۇرۋ كەرەك. مىسالعا، جارىس باستالدى دەگەن سيگنالدىڭ ورنىنا ارنايى وت جاعىلاتىن.
ال، تىرەك-قيمىل اپپاراتى زاقىمدانعان مۇگەدەكتەر ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستان كەيىن سپورتپەن بەلسەندى تۇردە اينالىسا باستادى. 1944 جىلى ستوك-ماندەۆيلدە ج ۇلىنى زاقىمدانعان سىرقاتتاردى وڭالتۋ ورتالىعىندا كەشەندى ەمدەلۋدىڭ مىندەتتى بولىگى رەتىندە ارنايى سپورتتىق باعدارلاما ازىرلەندى. ونى دايىنداعان پروفەسسور ليۋدۆيگ گۋتتمان ۋاقىت وتە كەلە ستوك-ماندەۆيل ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى جانە بريتانيا حالىقارالىق تىرەك-قيمىل اپپاراتى بۇزىلعان مۇگەدەكتەردى ەمدەۋ ۇيىمىنىڭ پرەزيدەنتى بولدى.
ودان كەيىنگى جىلدارى قاتىسۋشىلاردىڭ سانى عانا ەمەس، سپورت تۇرلەرى دە كوبەيدى. مۇگەدەكتەر اراسىندا جارىس وتكىزۋ يدەياسىن حالىقارالىق قاۋىمداستىق قولدادى. ويىندار 1952 جىلدان باستاپ جىل سايىنعى حالىقارالىق سپورت مەرەكەسىنە اينالدى. نيدەرلاندى، گفر، شۆەسيا، نورۆەگيا سپورتشىلارى وعان تۇراقتى تۇردە قاتىسا باستادى.
جازعى پاراليمپيادا ويىندارى
العاش رەت پاراليمپيادالىق ويىندار يتاليانىڭ استاناسى ريمدە 1960 جىلدىڭ 18 قىركۇيەگىندە «اكۆااسەتوس» ستاديونىندا ٴوتتى. ونى بەس مىڭ كورەرمەن تاماشالادى. جارىسقا 23 ەلدەن 400 سپورتشى قاتىستى. ريمدەگى ويىندار سپورتتىڭ سەگىز تۇرىنەن: جەڭىل اتلەتيكا، ٴجۇزۋ، سەمسەرلەسۋ، باسكەتبول، ساداقپەن وق اتۋ، ۇستەل تەننيسى جانە ت.ب. ٴوتتى. 57 ديسسيپلينادان مەدالدار ويناتىلدى. جارىستارعا ج ۇلىنى زاقىمدانعان سپورتشىلار دا قاتىستى.
ٴىى پاراليمپيادا ويىندارى جاپونيا استاناسى توكيودا 1964 جىلى جىلى ٴوتتى. وعان 22 ەلدەن 390 سپورتشى قاتىستى. ەڭ كوپ سپورتشى ۇلىبريتانيا (70 ادام) مەن اقش-تان (66 ادام) كەلدى. ويىندارعا اربامەن ٴجۇرۋ، اۋىر اتلەتيكا جانە ديسك لاقتىرۋ سەكىلدى سپورتتىڭ جاڭا تۇرلەرى قوسىلدى. 144 مەدال ويناتىلدى. بەيرەسمي جالپىكوماندالىق ەسەپتە اقش سپورتشىلارى ۇزدىك اتاندى. ەكىنشى جانە ٴۇشىنشى ورىندا ۇلىبريتانيا مەن يتاليا بولدى.
بۇل ويىنداردىڭ ەڭ باستى ەرەكشەلىگى «پاراليمپيادالىق» دەپ اتالۋىندا بولدى. العاش رەت پاراليمپيادالىق اتريبۋتتار (تۋ، گيمن جانە سيمۆول) قولدانىلدى. ال ويىنداردان كەيىن جاپونيادا بىرنەشە مۇگەدەك سپورتشى جۇمىسپەن قامتىلدى.
ٴىىى پاراليمپيادالىق ويىندار يزرايلدە (تەل-اۆيۆ) 1968 جىلى ٴوتىپ، الەمنىڭ 29 ەلىنەن 750 سپورتشى قاتىستى. توكيودا وتكەن ويىندارعا قاراعاندا ٴبىر شاما اۋقىمى ۇلعايدى. باسكەتبول، ٴجۇزۋ جانە جەڭىل اتلەتيكا سەكىلدى تۇرلەرگە بىرنەشە كلاسسيفيكاسيالىق وزگەرىستەر ەنگىزىلدى. 1968 جىلدىڭ قورىتىندىلارى بويىنشا جالپىكوماندالىق ەسەپتە اقش ٴبىرىنشى، ۇلىبريتانيا ەكىنشى جانە يزرايل ٴۇشىنشى ورىن يەمدەندى.
iv پاراليمپيادالىق ويىندار 1972 جىلى گەرمانيانىڭ حايدەلبەرگ قالاسىندا ٴوتتى. وعان 44 ەلدەن 1000 سپورتشى قاتىستى. ەڭ كوپ دەلەگاسيالىق قۇراممەن گەرمانيا، ۇلىبريتانيا جانە فرانسيا سپورتشىلارى كەلدى. جارىستىڭ باعدارلاماسىنا سپورتتىڭ جاڭا تۇرلەرى: گولبول، كوزى ناشار كورەتىن سپورتشىلار اراسىندا 100 م جۇگىرۋ ت.ب. قوسىلدى. بۇل ويىندار بارىسىندا الەمدىك رەكوردتار ورناتىلدى. ال ەڭ كوپ مەدالدى امەريكالىق جانە گەرمانيالىق سپورتشىلار قازاندى. ولاردان مەدال سانى بويىنشا ۇلكەن ايىرماشىلىقپەن وڭتۇستىك افريكا رەسپۋبليكاسى (وار) ٴۇشىنشى ورىننان كورىندى.
كانادانىڭ تورونتوسىندا 1976 جىلدا وتكەن v پاراليمپيادا ويىندارىنا 42 ەلدەن 1600 سپورتشى (253 ايەل) قاتىستى. وعان وار سپورتشىلارىنىڭ قاتىسۋىنا قارسى شەرۋ رەتىندە بىرنەشە ەلدىڭ وكىلدەرى كەلمەدى. العاش رەت اياعىنا امپۋتاسيا جاسالعان 261 سپورتشى جانە كوزى ناشار كورەتىن 167 اتلەت جارىسقا شىقتى. بەيرەسمي جالپىكوماندالىق ەسەپتە اقش قۇراماسى ٴبىرىنشى ورىن، نيدەرلاندى مەن يزرايل ەكىنشى جانە ٴۇشىنشى ورىندى يەمدەندى.
vi پاراليمپيادالىق ويىندار نيدەرلاندىنىڭ انحەم قالاسىندا 1980 جىلى ٴوتتى. «پاپەندال» ستاديونىنا 12 مىڭ كورەرمەن كەلدى. 42 ەلدەن 2500 سپورتشى قاتىستى. العاش رەت ۆولەيبولدى وتىرىپ ويناۋ پاراليمپيادالىق ويىندار باعدارلاماسىنا قوسىلدى. كوزى ناشار كورەتىن سپورتشىلاردىڭ گولبولى پاراليمپيادالىق سپورت ٴتۇرى بولىپ بەكىتىلدى. اقش، گەرمانيا جانە كانادا سپورتشىلارى ٴۇش ورىندى بەيرەسمي جالپىكوماندالىق ەسەپتە قازاندى.
vii پاراليمپيادالىق ويىندار 1984 جىلى امەريكا مەن ەۋروپادا ٴوتتى. 41 ەلدەن كەلگەن 1780 ادام نيۋ-يوركتەگى جانە 45 ەلدەن كەلگەن 2300 سپورتشى ستوك-ماندەۆيلدەگى ويىندارعا قاتىستى. بۇل ويىندار تۋرالى اقش ۇكىمەتىنىڭ اقپارات اگەنتتىكتەرى، بي-بي-سي كومپانياسىنىڭ، گوللانديالىق، نەمىس جانە شۆەد تەلەارناسىنىڭ وكىلدەرى اقپارات تاراتتى.
viii پاراليمپيادالىق ويىندار وڭتۇستىك كورەيانىڭ استاناسى سەۋل قالاسىندا 1988 جىلى ٴوتتى. بۇل ويىندارعا 3053 سپورتشى كەلىپ، رەكورد ورناتتى. سونىمەن قاتار، ويىندارعا العاش رەت كسرو كومانداسى قاتىستى. سپورتشىلار، جاتتىقتىرۋشىلار جانە تەحنيكالىق پەرسونال ارنايى سالىنعان 10 ۇيدەگى 1316 پاتەرگە جايعاستىرىلدى. حالىقارالىق كوورديناسيالىق كوميتەت پرەزيدەنتى دجەيمس برومان ويىنداردا جاڭا پاراليمپيادالىق تۋ ۇسىندى. باعدارلامادا سپورتتىڭ 16 ٴتۇرى بولدى. اربادا وتىرىپ تەننيس ويناۋ العاش رەت وسى جارىسقا قوسىلدى. بەيرەسمي جالپىكوماندالىق ەسەپتە اقش (268 مەدال)، گەرمانيا (189 مەدال) جانە ۇلىبريتانيا (179 مەدال) العاشقى ٴۇش ورىندى يەمدەندى.
ix پاراليمپيادالىق ويىندار 1992 جىلدىڭ 3 قىركۇيەگىندە يسپانيانىڭ بارسەلونا قالاسىنداعى وليمپيادالىق ستاديونىندا سالتاناتتى تۇردە اشىلدى. ونى 65 مىڭ كورەرمەن تاماشالادى. 90 دەلەگاسيا سالتاناتتى پارادقا قاتىستى. وليمپيادالىق اۋىلعا 3 مىڭعا جۋىق سپورتشى مەن جاتتىقتىرۋشى، رەسمي وكىل جانە مەنەدجەرلەر جەرلەستى. سپورتشىلارعا قاجەتتى مەديسينالىق قىزمەت كورسەتۋ ۇيىمداستىرىلدى. 12 كۇن بويى ويىنشىلار سپورتتىڭ 15 تۇرىنەن جارىسقا ٴتۇستى. 1،5 ملن كورەرمەن ٴتۇرلى ويىندى تاماشالادى. 3020 سپورتشى قاتىسىپ، 279 رەت الەمدىك رەكورد جاڭاردى جانە 431 التىن مەدال ساراپقا سالىندى. بارسەلوناداعى پاراليمپيادالىق ويىنداردان كەيىن مادريدتە اقىل-ەسىندە كەمشىلىگى بار سپورتشىلار اراسىندا جارىس ۇيىمداستىرىلدى.
ح پاراليمپيادالىق ويىندار اقش-تىڭ اتلانتا شتاتىندا 1996 جىلى ۇيىمداستىرىلىپ، 103 ەلدەن 3195 سپورتشى (2415 ەر ادام، 780 ايەل) جانە 1717 دەلەگاسيا وكىلى قاتىستى. تامىزدىڭ 16-25 ارالىعىندا وتكەن ويىنداردا سپورتتىڭ 20 تۇرىنەن جارىس بولدى. پاراليمپيادانىڭ اشىلۋ جانە جابىلۋ سالتاناتىنا 60 مىڭ ادامنان قاتىستى. جارىس تۋرالى اقپارات تاراتۋ ٴۇشىن اككرەديتاسيا جاساعان 2088 جۋرناليست بولدى.
xi پاراليمپيادالىق ويىندار 2000 جىلى اۆستراليانىڭ سيدنەي قالاسىندا ٴوتتى. وعان 127 ەلدەن 3843 سپورتشى، 2000 رەسمي وكىل، 1300 بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ وكىلى، 1000 تەحنيكالىق قىزمەتكەر، حالىقارالىق جانە ۇلتتىق كوميتەتتەردەن 2500 قوناق جانە 10 مىڭ ۆولونتەر قاتىستى.
xii پاراليمپيادالىق ويىندار گرەسياداعى افينىدا 2004 جىلدىڭ 17-28 قىركۇيەگى ارالىعىندا ٴوتتى. 136 ەلدەن كەلگەن 3800 اتلەت 11 كۇن بويى پاراليمپيادا مەدالىنە تالاستى. رەسەي قۇراماسى 16 التىن، 8 كۇمىس جانە 17 قولا الىپ، جالپىكوماندالىق ەسەپتە 11-ورىن الدى. سوڭعى جەڭىستى قىتايلىق اتلەتتەر الدى. ولاردىڭ قورجىنىنا 141 مەدال ٴتۇسىپ، 63 التىن جۇلدە بولدى. ەكىنشى ورىندى ۇلىبريتانيا، ٴۇشىنشىنى كانادا يەمدەندى.
xiii پاراليمپيادا 2008 جىلى قىركۇيەكتىڭ 6-17 ارالىعىندا قىتايدىڭ استاناسى بەيجىڭدە ٴوتتى. وعان 4 مىڭنان استام سپورتشى قاتىستى. الەمنىڭ 148 ەلىنەن سپورتشى كەلدى. كوماندا قۇرامى ەڭ كوبى قىتاي قۇراماسى بولدى. ولار 332 سپورتشىسىن جارىسقا شىعاردى. رەسەي 145 اتلەتىن قاتىستىردى. جالپىكوماندالىق ەسەپتە قىتاي قۇراماسى 211 مەدالمەن – 89 التىن، 70 كۇمىس، 52 قولا جۇلدەمەن كوش باستادى. ەكىنشى ورىندا بريتانيالىقتار (42-29-31)، ٴۇشىنشى ورىندى امەريكالىقتار (36-35-28) يەمدەندى.
xiv پاراليمپيادالىق ويىندار ۇلىبريتانيا استاناسى لوندوندا 2012 جىلدىڭ 29 تامىزى مەن 9 قىركۇيەگى ارالىعىندا ٴوتتى. بۇل پاراليمپيادالىق قوزعالىس تاريحىنداعى ەڭ ٴىرى جارىس بولدى. وعان 166 ەلدەن 4200 سپورتشى قاتىسىپ، سپورتتىڭ 20 تۇرىنەن مەدالدىڭ 503 جيىنتىعى ٴۇشىن تالاستى.
قىتاي سپورتشىلارى 95 رەت التىن مەدال يگەرىنىڭ تاعىنا كوتەرىلىپ، 71 رەت ەكىنشى، 65 رەت ٴۇشىنشى ورىندى يەمدەندى.
xv پاراليمپيادا ويىندارى برازيليانىڭ ريو-دە-جانەيرو قالاسىندا ٴوتتى. قازاقستان پاراليمپيادالىق قوزعالىسىندا تاريحي جاڭالىق بولدى. ەل سپورتشىلارى العاش رەت پاراليمپيادا جۇلدەگەرلەرى اتاندى. جۇزۋدەن ٴزۇلفيا عابيدۋلينا التىن مەدال السا، راۋشان قويشىبايەۆا پاۋەرليفتينگتەن كۇمىس مەدال قانجىعالادى.
ٴبىزدىڭ telegram-پاراقشامىزدا قازاقستاننىڭ ماڭىزدى جاڭالىقتارى. جازىلىڭىزدار!
6868
0