جاز باستالعاندا كوپشىلىكتىڭ اسىعا كۇتەتىن نارسەلەرىنىڭ ٴبىرى – دەنساۋلىققا پايدالى جەمىس-جيدەكتەر ماۋسىمى. الايدا، ولاردىڭ كەيبىرى دەنساۋلىققا پايدا ەمەس، زيان تيگىزىپ جاتاتىن كەزدەرى بولادى.
6560
0 
استانا: 
6166 
0
جاز باستالعاندا كوپشىلىكتىڭ اسىعا كۇتەتىن نارسەلەرىنىڭ ٴبىرى – دەنساۋلىققا پايدالى جەمىس-جيدەكتەر ماۋسىمى. الايدا، ولاردىڭ كەيبىرى دەنساۋلىققا پايدا ەمەس، زيان تيگىزىپ جاتاتىن كەزدەرى بولادى.
قىزىل شيە (چەرەشنيا) شىن مانىندە ەمدىك قاسيەتتەرگە تولى جيدەك بولىپ تابىلادى. كوپتەگەن زەرتتەۋلەر بۇل جيدەكتىڭ ادام بالاسىن سۇلۋ ەتىپ كورسەتۋگە كومەگى مول ەكەنىن دالەلدەپ شىقتى. ونىڭ قۇرامىندا تىرناققا، شاشقا جانە تەرىگە يگى ىقپال ەتەتىن ۆ1 جانە ۆ2 ٴۆيتامينى بار.
«قىزىل شيە بەزەۋ، ەسەكجەم (قىشىما) جانە تەڭگە قوتىر (پسورياز) سەكىلدى ٴارتۇرلى تەرى اۋرۋلارى كەزىندە جاقسى كومەكتەسەدى»، - دەيدى ماماندار.
بۇعان قوسا، قىزىل شيەدە سۇيەكتى، ٴتىستى قاتايتاتىن، سونداي-اق كوزدىڭ جاقسى كورۋى ٴۇشىن اسا ماڭىزدى بولىپ سانالاتىن ا ٴپريۆيتامينى بار.
قۇرامىندا انتيوكسيدانتتار كوپ بولعاندىقتان قىزىل شيە قارتايۋ پروسەسىن باياۋلاتادى جانە جاسۋشالاردىڭ رەگەنەراسيالانۋىنا ىقپال ەتەدى. بۇل جەمىستى تۇراقتى تۇردە تۇتىنۋ جۇرەك-قان تامىرى جۇيەسىنىڭ قىزمەتىن جاقسارتادى. دارىگەرلەردىڭ ايتۋىنشا، قىزىل شيەنىڭ ٴتۇسى قويۋ ٴتۇرى گيپەرتونيا كەزىندە اسا پايدالى ەكەن – قان قىسىمىن تومەندەتەدى، ال قۇرامىنداعى انتوسياندار قىلتامىرلاردى نىعايتادى.
سونىمەن قاتار، قىزىل شيە اس قورىتۋ جۇيەسىن قالپىنا كەلتىرۋ ٴۇشىن دە وتە پايدالى. «قىزىل شيە جەمىستەرى زات الماسۋدى جاقسارتادى جانە اس قورىتۋعا جاقسى اسەر ەتەدى – اش قارىنعا جەگەن كەزدە ول ٴىش قاتۋدان كومەكتەسەدى، سونداي-اق اسقازان تۇينەپ اۋىرعان كەزدە وتە ٴتيىمدى»، - دەپ باعا بەرەدى تەراپەۆت-دارىگەرلەر.
سوعان قاراماستان، قىزىل شيە ىشەكتىڭ جابىسىپ قالۋىنان زارداپ شەگەتىن جانداردىڭ حال-جاعدايىنا كەرى اسەرىن تيگىزۋى مۇمكىن. سونداي-اق، اسقازان جاراسى، اسقازان ٴسولىنىڭ قىشقىلدىعىمەن گاستريت، ٴىشتىڭ كەبۋى سەكىلدى اۋرۋلارى بار ادامداردىڭ دا قىزىل شيەنى اسا ساقتىقپەن جەگەنى دۇرىس. قانت ديابەتىنە شالدىققان جاندار دا دەنساۋلىعىن ناشارلاتىپ الماس ٴۇشىن جيدەكتىڭ بۇل ٴتۇرىن جەمەۋگە كەڭەس بەرەدى.
عالىمداردىڭ ايتۋى بويىنشا، قىزىل شيەنى اس ٴىشىپ بولعان سوڭ بىردەن جەۋگە بولمايدى: تاماقتانعاننان كەيىن كەم دەگەندە 30 مينۋت وتكەنشە كۇتە تۇرعان ٴجون. سونىمەن قاتار، جيدەكتىڭ بۇل ٴتۇرىن اسا كوپ مولشەردە جەگەن جاعدايدا ادامدا ٴىش ٴوتۋى (ديارەيا) بولۋى مۇمكىن.
ٴبىزدىڭ telegram-پاراقشامىزدا قازاقستاننىڭ ماڭىزدى جاڭالىقتارى. جازىلىڭىزدار!
