بالالار اراسىنداعى قىزعانىشتىڭ الدىن الۋدىڭ 10 جولى

كىشەنتاي ٴسابي شىر ەتىپ، دۇنيە ەسىگىن قاققان كەزدە ونىڭ كەلگەنىنە قۋانبايتىن – ونىڭ ۇلكەن باۋىرى. ويتكەنى، ول باستاپقىدا «مەنى بۇرىنعىداي جاقسى كورمەيدى» دەپ الاڭداۋى مۇمكىن. الايدا، اكە-شەشەسى ٴوز قالپىن بۇزباي، ۇلكەن بالاسىمەن بۇرىنعىشا قارىم-قاتىناسىن جالعاستىرسا، تۇتانىپ كەلە جاتقان قىزعانىش شوعى جانباي جاتىپ سونەدى.

اكە-شەشەسى بالاسىنىڭ الاڭداۋلى ارەكەتتەرىنەن شوشىماي، سابىرمەن تىڭداسا جانە تابيعي ارەكەتتەرىن جالعاستىرسا، بالا ٴوزىنىڭ الاڭداۋىنىڭ ورىنسىز ەكەنىن تۇسىنەدى. ياعني، بالا ٴوز ومىرىندە دە، اتا-اناسىنىڭ ماحابباتى مەن ارەكەتتەرىندە دە ەشقانداي وزگەرىس جوق ەكەنىن بايقاسا، قىزعانىش سەزىمى باستالماي جاتىپ بىتەدى. مىسالى، باۋىرى دۇنيەگە كەلگەن بالا «اكە-شەشەم مەنى بۇرىنعىداي جاقسى كورمەيدى» دەپ ويلاي باستاسا، بۇل وي قىزعانىش سەزىمىنىڭ ويانۋى ٴۇشىن جەتكىلىكتى. ٴبىراق، اكە-شەشەسى ەش وزگەرىس بايقاتپاي، نارەستەگە دە، قىزعانىش سەزىمى ويانىپ كەلە جاتقان بالاسىنا دا ماحابباتىن سەزدىرىپ، بالاسىنىڭ قىزعانىشقا تولى ارەكەتتەرىنەن اسەرلەنبەي، جاقسى كورۋىن جالعاستىرسا، بالا ٴوز قالپىنا كەلەدى.

قىزعانىشتىڭ ەڭ باستى سەبەبى بالانىڭ «اكە-شەشەمنىڭ جانە ۇيدەگى باسقا ادامداردىڭ ماحابباتىنان ايرىلىپ قالامىن» دەپ الاڭداۋى ەكەنىن ەستەن شىعارماۋ كەرەك.

سونىمەن قاتار، ۇيدەگى بالالار اراسىنداعى قىزعانىشتىڭ الدىن الۋ ٴۇشىن تومەندەگى قاعيدالاردى ەسكەرگەن ٴجون:

• ەڭ باستىسى، قىزعانۋ سەزىمى ادامنىڭ جاراتىلىسىندا بار ەكەنىن قابىلداپ، بالالارىمىزدىڭ ارەكەتتەرىنەن شوشىماۋىمىز كەرەك.

• دۇنيەگە نارەستە كەلەر الدىندا ۇلكەن بالامىزعا «وتباسىمىزعا جاڭا بوپە قوسىلادى» دەپ، ونى وسى جاعدايعا الدىن الا دايىنداۋىمىز قاجەت. جاس ٴسابيدىڭ دايىندىعىنا، ياعني سابيگە ات تاڭداۋ، بەسىگىن دايىنداۋ، كيىم الۋ سەكىلدى دايىندىقتارعا ۇلكەن بالامىز دا ٴوز ۇلەسىن قوسار بولسا، ٴسابي كەلگەن كەزدە ونى قۇشاق جايىپ قارسى الۋى وڭايىراق بولادى.

• ۇلكەن بالامىزبەن دە كوبىرەك ۋاقىت وتكىزىپ، ونى قاتتى جاقسى كورەتىنىمىزدى ايتۋىمىز كەرەك جانە ونى ىس-ارەكەتىمىزبەن سەزدىرۋىمىز قاجەت.

• سونىمەن قاتار، كەيبىر بالالار ٴوزى جاقسى كورەتىن زاتتارى مەن ادامدارىن قىزعانۋى ابدەن مۇمكىن جانە ولاردى باسقا ەشكىممەن بولىسپەۋ ٴۇشىن قىرسىعۋى، كەيبىر جاعىمسىز ارەكەتتەرگە بارۋى مۇمكىن. بۇل دا تابيعي نارسە، شوشىماۋ كەرەك. ەشقانداي بالا ٴوزى قاتتى جاقسى كورەتىن ويىنشىعىن باسقالارمەن ٴبولىسۋدى نەمەسە جاقسى كورەتىن دوسىنىڭ باسقالارمەن ويناعانىن ۇناتپايدى.

• بالانى قىزعانىش سەزىمى ٴۇشىن ايىپتاۋ، كىنالاۋ نەمەسە جازالاۋ – ۇلكەن قاتە.

• بالانىڭ اناسى جۇكتىلىك، بوسانۋ جانە ودان كەيىنگى كەزەڭدەردە سابيگە كوبىرەك كوڭىل بولۋگە ٴماجبۇر بولعاندىقتان، بالاعا وتباسىداعى باسقا بىرەۋ، ياعني اكەسى كوڭىل بولگەنى دۇرىس. بوسانۋدان بۇرىن بالانى پارككە اپارىپ، بىرگە تاماق ٴىشىپ، جاڭا تارتىپكە ۇيرەتۋى ٴتيىس.

• بالاعا ٴسابيدىڭ كىشكەنتاي ەكەنىن، ٴالى ٴوزى ٴوز قاجەتتىلىكتەرىن ىستەي المايتىنىن، كومەك قاجەت ەكەنىن تۇسىندىرگەن ٴجون.

• سونىمەن قاتار، باۋىرى دۇنيەگە كەلە سالا بالاعا «سەن اپكەسىڭ، سەن اعاسىڭ» دەۋ دۇرىس ەمەس، ونىڭ دا ٴالى بالا ەكەنىن ۇمىتپاۋ كەرەك.

• بالالار اراسىندا قىزعانىش سەزىمى سەزىلە باستاعان كەزدە ولاردى بىر-بىرىنەن الىستاتۋدىڭ ورنىنا ولاردى جاقىنداتا تۇسەتىن ورتا دايىنداۋ قاجەت. كۇش جۇمساپ، قول كوتەرمەگەن جاعدايدا اتا-انا بالالاردىڭ قارىم-قاتىناسىنا ارالاسپاۋى ٴتيىس.

• اكە-شەشە كىشكەنتاي بالالارىن ماقتاپ، كوككە شىعارماۋى كەرەك، ولاردى بىر-بىرىنەن بولەتىن سوزدەر ايتپاۋى قاجەت. مىسالى، «ول سەنەن اقىلدىراق، سەن كەش تۇسىنەسىڭ; سەنىڭ ساباعىڭ ناشار; سەن ىلعي وسىندايسىڭ» سەكىلدى سويلەمدەر بالالاردى بىر-بىرىنەن الىستاتادى. ولاردىڭ اراسىنداعى قىزعانىش سەزىمى ٴومىر بويى جالعاسىن تابادى.

• ەڭ باستىسى، بالالار بىر-بىرىنە قانشا اشۋلانسا دا، ولار ٴبىر-بىرىنىڭ باۋىرى، نەگىزىندە، ٴبىر-بىرىن وتە قاتتى جاقسى كورەدى. وسىنى ەستەن شىعارماۋ كەرەك.

ەلجاس ەرتاي ۇلى

islam.kz

ٴبىزدىڭ telegram-پاراقشامىزدا قازاقستاننىڭ ماڭىزدى جاڭالىقتارى. جازىلىڭىزدار!