كوكشەتاۋ، baq.kz ٴتىلشىسى. كوكشەتاۋدىڭ ىرگەسىندەگى كراسنويار سەلولىق وكرۋگىنە قارايتىن ەليتا پوسەلكەسىنىڭ تۇرعىندارى قوقىس پوليگونىنىڭ زاردابىنان قۇتىلا الماي وتىر.
استانا: 
2477 
0
كوكشەتاۋ، baq.kz ٴتىلشىسى. كوكشەتاۋدىڭ ىرگەسىندەگى كراسنويار سەلولىق وكرۋگىنە قارايتىن ەليتا پوسەلكەسىنىڭ تۇرعىندارى قوقىس پوليگونىنىڭ زاردابىنان قۇتىلا الماي وتىر.
كوكشەتاۋداعى قوقىس پوليگونى جابىلعالى تۇرمىستىق قالدىقتاردىڭ ٴبارى وسى ەلدى مەكەن ماڭىنداعى پوليگونعا تاسىمالدانۋدا.
اۋىل تۇرعىندارىنىڭ شاعىمىنا وراي قوعامدىق كەڭەس مۇشەلەرى ورىن العان جاعدايمەن تانىستى.
«كوكشەتاۋ قالاسى مەن «التىنتاۋ» اق وندىرىستىك قالدىقتارىن توگۋدى توقتاتۋ ٴۇشىن شارا قولدانۋدى سۇرايمىز. پوليگون پوسەلكەگە جاقىن ورنالاسقان، سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق نورما ساقتالماعان، ارا قاشىقتىق 300 مەتردى عانا قۇراپ وتىر. جەلدى كۇندەرى اۋىل ماڭىنا قوقىس قالدىقتارى ۇشادى. جازدا كوڭىرسىگەن يىستەن تۇنشىعامىز. پوليگون اۋماعىندا قاڭعىباس يتتەر دە جۇرەدى. ماڭايىنا اعاش تا ەگىلمەگەن. وسى اۋماقتا شوشقا باعىلاتىنى دا ەش اقىلعا سىيمايدى. پوليگون وسىنشا كولەمدەگى قوقىسقا ارنالماسا دا، قالانىڭ بار قوقىسى بىزگە كەلەدى»، - دەيدى ەلدى مەكەن تۇرعىندارى.
كراسنىي يار سەلولىق وكرۋگىنىڭ اكىمى نۇرلان ٴايسيننىڭ ايتۋىنشا، «ەكو dump» جشس - پوليگونعا جاۋاپتى كاسىپورىن. قازىرگى ۋاقىتتا مۇندا قالانىڭ زاڭدى جانە جەكە تۇلعالارى قاتتى تۇرمىستىق قالدىقتاردى تاپسىرادى. كاسىپورىن 71 مەكەمەمەن كەلىسىمشارت جاساعان.
بيىلعى جىلدىڭ ٴۇش توقسانىندا پوليگوندا 20 031 توننا قاتتى تۇرمىستىق قالدىقتار، 3657 توننا قۇرىلىس قوقىستارى قابىلدانعان.
فوتو: اۆتور
پوليگون اۋماعىندا 1 700 م3 كولەمىندە قوقىس جويىلعان. 390 ٴتۇپ تەرەك، 400 ٴتۇپ الما اعاشى وتىرعىزىلعان. «كوكشەۆەتسەرۆيس» ۆەتەرينارلىق قىزمەتىمەن پوليگون اۋماعىنان قاڭعىباس يتتەر اۋلانعان.
«پوليگون ماڭىندا شوشقا ۇستاۋ فاكتىسى راستالدى. قازىرگى ۋاقىتتا ماسەلە شەشىلدى. شوشقا فەرماسى جابىلدى. ەليتا پوسەلكەسى تۇرعىندارىمەن جيىن وتكىزىلىپ، تۇسىنىك بەرىلدى»، – دەيدى سەلولىق وكرۋگ اكىمى نۇرلان ايسين.
ەليتا پوسەلكەسى تۇرعىندارىنىڭ شاعىمىنا بايلانىستى قالالىق قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسارماسى پوليگوندا سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق زەرتتەۋ جۇرگىزگەن.
اتالعان ۆەدومستۆونىڭ ٴبولىم باستىعى اسەمگۇل قازيزوۆا ارنايى تەكسەرۋ بارىسىندا ٴبىرقاتار زاڭبۇزۋشىلىقتار انىقتالعانىن ايتادى.
«ەرەجەگە ساي پوليگون ەلدى مەكەننەن الىس ورنالاسۋى ٴتيىس. بۇرىن پوليگون 500 مەتر الىس ورنالاسۋى ٴتيىس بولسا، جاڭا ەرەجە بويىنشا الشاقتىق 1000 مەتر بولۋى ٴتيىس. قالاداعى «كامازينجينيرينگ» اق، «دەۋ» جشس سياقتى كاسىپورىنداردىڭ وندىرىستىك قالدىقتارىنىڭ ٴبارى وسىندا توگىلۋدە. قوقىستى جيناۋ، پايدالانۋ، تاسىمالداۋ، ساقتاۋ، كومۋ بويىنشا زاڭبۇزۋشىلىقتار انىقتالدى. توپىراق قاباتىنا وندىرىستىك باقىلاۋ جۇرگىزىلمەيدى. زاڭ تالاپتارىن ساقتاماعى ٴۇشىن سەرىكتەستىككە 20 اەك كولەمىندە ايىپپۇل سالىندى. ماتەريالدار ارناۋلى ورگاندارعا جىبەرىلدى»، – دەيدى ٴا.قازيزوۆا.
«كوكشەتاۋ تازالىق» جشس پوليگوندا قوقىستى ىرىكتەۋ جەلىسىن قۇرۋدى قولعا الىپ وتىر.
«قولعا الىنعان جۇمىستىڭ 70 % ورىندالدى. جاڭا جىلعا دەيىن انگار ورناتىلىپ، قوقىس وسىندا سۇرىپتالاتىن بولادى. قالدىعىن تاپسىرامىز، ول باسقا جەردە وڭدەلەدى. بىزگە قوسىمشا 30 گەكتار جەر ٴبولىندى. جەرگە مەملەكەتتىك اكت العان سوڭ قوقىس پوليگونى ەلدى مەكەننەن الىستاتىلادى. قاجەتتى قۇرال-جابدىقتاردى ورناتۋ ٴۇشىن وسى اۋماقتان 54 مىڭ كۋب قوقىس شىعارىلدى. بۇعان ٴبىراز قاراجات جۇمسالدى. اينالا تۇگەل قورشالاتىن بولادى»، – دەيدى «كوكشە تازالىق» جشس اباتتاندىرۋ بويىنشا جەتەكشىسى اناتوليي چەرنيايەۆ.
قالادان شىققان كارىز قۇدىعىنىڭ لاس سۋى دا وسىندا توگىلۋى تۇرعىندار ٴۇشىن جىعىلعان ۇستىنە جۇدىرىق بولىپ وتىر. كوكتەمدە ەرىگەن قارمەن ٴناجىس سۋى بىرگە اعىپ كەلەدى دەگەن ٴقاۋىپ بار.
«تەندەر وتكىزىلىپ، وسى ماسەلەمەن اينالىساتىن كاسىپورىن بەلگىلەندى. قازىرگى ۋاقىتتا جوبالىق-سمەتالىق قۇجاتتاما جاسالۋدا. كەلەر جىلى قاجەتتى قاراجات بولىنسە، كاناليزاسيالىق قالدىقتار قالالىق جۇيەگە توگىلەتىن بولادى»، – دەپ ٴتۇسىندىردى سەلولىق وكرۋگ اكىمى ن.ايسين.
فوتو: اۆتور
جىل وتكەن سايىن قالاداعى قوقىس پوليگوندارىنىڭ اۋماعى ارتىپ كەلەدى. شىعارىلعان قوقىستىڭ كولەمى كوبەيمەسە، ازايماسى انىق. وسى ورايدا تۇرمىستىق، وندىرىستىك قالدىقتاردى كادەگە جاراتۋ ماسەلەسىن قولعا الۋ كەرەكتىگىن ايتادى قوعامدىق كەڭەس مۇشەلەرى.
«قوقىس ماسەلەسى كوكشەتاۋداعى پوليگون جابىلعاننان كەيىن تۋىنداپ وتىر. وڭىردە «جاسىل» تەحنولوگياعا نەگىزدەلگەن قوقىس وڭدەيتىن ٴىرى زاۋىت سالىنسا ٴبىراز ماسەلە شەشىمىن تابار ەدى. ارينە، بۇعان سۋبسيديا، قوسىمشا قاراجات قاجەت. ەكولوگيالىق احۋالدى تۇراقتاندىرۋ ٴۇشىن تابيعاتتى قورعاۋ پوليسياسى دا زاڭسىز قوقىس توگەتىندەرمەن كۇرەستى كۇشەيتۋى ٴتيىس» ، – دەيدى قوعامدىق كەڭەس مۇشەسى بەيسەمباي ٴماجيت ۇلى.
ٴبىزدىڭ telegram-پاراقشامىزدا قازاقستاننىڭ ماڭىزدى جاڭالىقتارى. جازىلىڭىزدار!
6536
0