جۋىردا ەلىمىزدە جاڭا وتاندىق تۋىندى – «الماس قىلىش» ٴفيلمى كورەرمەنگە جول تارتتى. ٴىلياس ەسەنبەرليننىڭ «كوشپەندىلەر» تريلوگياسىنىڭ ٴبىرىنشى ٴبولىمى – «الماس قىلىش» رومانىنىڭ جەلىسىمەن تۇسىرىلگەن كينونى ۇناتقاندارمەن قاتار، سىن ايتقاندار دا بولدى. كەيبىر تاريحشىلار فيلمدە كەتكەن قاتەلىكتەردى كورسەتسە، وتاندىق تۋىندىنىڭ ٴساتتى تۇسىرىلگەنىن ايتىپ، قولداعان ماماندار دا كەزدەستى. baq.kz تىلشىسىمەن فيلم جايلى پىكىرىمەن مەملەكەت تاريحى ينستيتۋتىنىڭ ٴبولىم باسشىسى، پ.ع.ك. جاباي قاليەۆ ٴبولىستى.
«الماس قىلىش» ٴفيلمى وزىمە ۇنادى. تۋىندىنىڭ تاريحي جاعىنا كەلسەك، «تاريحي شىندىق» دەگەن بار، دەگەنمەن «الماس قىلىش» دەرەكتى ەمەس، كوركەم فيلم بولعاندىقتان كينونى جيىنتىق ٴبىر وبراز دەپ قابىلداۋ كەرەك. كينو ٴبىر سەريالى بولعاننان كەيىن قازاق حاندىعىنىڭ بارلىق قايماعىن كورسەتۋ كەرەك بولدى. سوندىقتان، تۋىندىدا قازاقتىڭ تاريحي تۇلعالارى جيناقتالعان. تاريحتا كەرەي مەن جانىبەكتىڭ بالالارى قاسىم مەن بۇرىندىق سول كەزەڭدە جاس بولسا، فيلمدە ۇلكەن جىگىت قالپىندا كورسەتىلگەن. كينوتۋىندى 10 نە 20 سەريالى بولسا، سوزىپ كورسەتۋگە بولار ەدى، ٴبىر سەريالى بولعاننان كەيىن ولاردى سولاي بەينەلەگەن دەپ ٴتۇسىنۋ كەرەك. ماعان فيلمدە ەسىمدەردىڭ بۇرمالانعانى عانا ۇنامادى»، - دەدى جاباي قاليەۆ.
تاريحشىنىڭ ايتۋىنشا، تۋىندىنى تۇسىرۋگە قارجىنىڭ از جۇمسالعانىنا قاراماستان، رەجيسسەر ٴفيلمدى ادەمى، اسەرلى ەتىپ تۇسىرگەن، ال اكتەرلەر ٴوز رولدەرىن كەرەمەت سومداپ شىققان. اكتەرلەردىڭ كيىم-كەشەگى، قارۋ-جاراعى، استىنداعى اتتارى، بارلىعى ۇنادى، دەيدى مامان.
«تاريحشىلار، عالىمدار پىكىرلەرىن ٴبىلدىرىپ جاتىر. جاقسىلىق ٴسابيتوۆ تە تاريحي جاعىنان كەمشىلىكتەردى كورسەتىپتى، ٴبىراق ٴفيلمدى جيىنتىق دەپ ٴتۇسىنۋ كەرەك. باستىسى، كينونىڭ تاربيەلىك ٴمانى بولۋ قاجەت. ال بۇندا ادامگەرشىلىك، دوستىق پەن باتىرلىق جاقسى بەينەلەنگەن. بۇل تاربيەلىك جاعىنان دەر كەزىندە تۇسىرىلگەن كينو دەپ ويلايمىن. كەزىندە «كوشپەندىلەر» كىتابى سۋساعان ادامعا وسىلايشا ۋاقىتىندا كەلگەن ەدى. ول سول ۋاقىتتا رۋحىمىزدى كوتەرىپ، پاتريوتتىق تاربيە بەرگەن بولاتىن. ونىڭ تيراجى ٴتىپتى بىرنەشە ميلليونعا دەيىن جەتكەن. بۇل كىتاپتى ٴبىز ىزدەپ ٴجۇرىپ، بىر-بىرىمىزدەن سۇراپ، كەزەكتەسىپ وقيتىنبىز. ٴدال سونداي مىنا كينو دا ٴوز ۋاقىتىندا كەلدى دەپ ايتا الامىن»، - دەيدى جاباي قاليەۆ.
جاباي نۇرماق ۇلى بالا كۇنىنەن باستاپ تاريحي كينولاردىڭ كوڭىلى تولمايتىن تۇسى بار ەكەنىن ايتادى. ول «قىز جىبەك» كينوسىنداعى بەكەجان مىقتى باتىر بولىپ بەينەلەنگەنىمەن، تولەگەندى ارقاسىنان اتادى، دەيدى. ٴدال وسى سيۋجەت «جاۋجۇرەك مىڭ بالا» فيلمىندە قايتالانادى. «نەگىزى، تاريحتان بىلەتىنىمىز، باتىرلار ەشقاشان ارقادان اتپاعان. ال فيلمدەردە باتىرلاردى باسقاشا كورسەتەدى»، - دەپ اڭگىمەلەدى ج.قاليەۆ.
«الماس قىلىش» ٴوزىنىڭ جاقسى باعاسىن الىپ جاتىر دەپ ويلايمىن. ٴار ەل ٴوز تاريحي تۇلعالارىن وزدەرى سومداپ، كورسەتە ٴبىلۋى كەرەك. باسقا ۇلت وكىلدەرى بارلىعىن تۇسىنە بەرمەيدى. سەبەبى، ٴوزىمىزدىڭ ٴسالت-داستۇرىمىز، ادەت-عۇرپىمىز بار. تاريحتى سول ەلدىڭ پەرزەنتتەرى عانا تۇسىنە الادى، بۇل قانمەن بەرىلەتىن نارسە. سوندىقتان، ٴبىز باسقا ەلدىڭ اكتەرلەرىن پايدالانباي، ٴوزىمىزدىڭ قازاقتىڭ اكتەرلەرىن وسىلاي ويناتا بەرۋىمىز كەرەك»، - دەدى جاباي قاليەۆ.
ٴبىزدىڭ telegram-پاراقشامىزدا قازاقستاننىڭ ماڭىزدى جاڭالىقتارى. جازىلىڭىزدار!