بيىل ەكران ارقىلى ەل الدىنا شىققان ونىمدەر

مەشىن جىلىندا قازاق كينولارىنىڭ قاتارى ٴبىراز تۋىندىلارمەن تولىقتى. اسىرەسە، «اناعا اپارار جول»، «تاراز»، «ون التى قىز» فيلمدەرى الەۋمەتتىك جەلىدە قىزۋ تالقىلاندى. جالپى بيىل كورەرمەن كوزايىمىنا اينالعان نەمەسە كورەرمەننىڭ كوڭىلىنەن شىقپاعان تۋىندىلارعا baq.kz ٴتىلشىسى شولۋ جاسايدى.

«الماس قىلىش»

تاۋەلسىزدىك كۇنىندە استانادا كوپتەن سارىلا كۇتكەن «قازاق ەلى» سەريالىنىڭ كينونۇسقاسى تانىستىرىلدى. «الماس قىلىش» دەپ اتالاتىن فيلمدە كەرەي مەن جانىبەكتىڭ قازاق حاندىعىن قۇرۋ تاريحى سۋرەتتەلەدى. كوركەم فيلم قازاقستان كينوتەاترلارىندا قاڭتاردىڭ بەسىنەن باستاپ، ال تەلەحيكايانىڭ ٴوزى رەسپۋبليكالىق ارنالاردا كورسەتىلەدى. كوركەم ٴفيلمدى رەجيسسەر رۇستەم ٴابدىراش تۇسىرگەن. سسەناريىن جازعان بەلگىلى جازۋشى سماعۇل ەلۋباي. تاريحي تۋىندىعا قايرات كەمالوۆ، ەركەبۇلان دايىروۆ، دوسحان جولجاقسىنوۆ، يىسبەك ٴابىلماجينوۆ، ايان وتەپبەرگەن، مەيىرعات امانگەلدين، نيازبەك شايسۇلتانوۆ، بەكبولات تىلەۋحان، ارمان قوجا، شۇعىلا ساپارعالي، مادينا ەسمانوۆا، قارلىعاش مۇحامەدجانوۆا، ىڭكار ٴابدىراش، دىنمۇحامەد اقىموۆ سەكىلدى اكتەرلەر تۇسكەن.

اناعا اپارار جول

بيىل ٴتۇسىرىلىپ، كوپشىلىكتىڭ سۇرانىسىنا يە بولعان كينوتۋىندىنىڭ ٴبىرى – اناعا اپارار جول. ٴفيلمدى جابىق كورسەتىلىمدە ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ٴوزى تاماشالادى.

«اناعا اپارار جول» كوپتەگەن ٴومىر سىناقتارىنان وتكەن ادامنىڭ تاعدىرى تۋرالى اڭگىمەلەيدى. بارلىق قيىندىقتاردى جەڭۋگە وعان انا ماحابباتى كۇش بەرەدى. كەيىپكەردىڭ ٴومىر جولى ارقىلى كارتينادا قازاق حالقىنىڭ تاريحي كەزەڭدەرى كورسەتىلگەن. ٴفيلمنىڭ ٴتۇسىرىلىمى قازاقستاندا، ازەربايجاندا جانە بەلارۋسيادا ٴوتتى. باستى رولدەردى التىناي نوگەربەك، ٴادىل احمەتوۆ، ارۋجان جازىلبەكوۆا جانە ەركەبۇلان دايىروۆ سومدادى. «اناعا اپارار جول» تاريحي دراماسى قر مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ تاپسىرىسىمەن تۇسىرىلگەن. باس پروديۋسەرى – ٴاليا نازاربايەۆا. رەجيسسەرى رۇستەم ٴابدىراشيتوۆ. سسەنارييىن جازعان تيمۋر جاقسىلىقوۆ.

"تاراز"

شوۋمەن نۇرتاس ادامباي سوڭعى كەزدەرى كينو الەمىنە بەت بۇرىپ ٴجۇر. ٴوزى رەجيسسەر، ٴوزى اكتەر ادامباي بيىل كريمينالدىق-الەۋمەتتىك دراما جانرىنداعى «تاراز» ٴفيلمىن ٴتۇسىردى. بۇل كينوعا ادامبايەۆتىڭ وزىنەن باسقا ەركەبۇلان دايىروۆ، اسان ٴماجيت، گۇلناز جولانوۆا، تولەپبەرگەن بايساقالوۆ، جاندوس ايباسوۆ، كامشات جولدىبايەۆا، نۇرجان سادىبەكوۆ، مارات ابدۋللايەۆ، ٴاشىم احمەتوۆتار تۇسكەن.

«تاراز» تۋرالى كورەرمەندەردىڭ پىكىرى سان قيلى. الەۋمەتتىك جەلىدە دە ٴبىراز سىنعا ۇشىرادى. ٴبىرى «وتكەندى ەسكە الىپ، توقسانىنشى جىلداردىڭ توقىراۋىن ۇمىتپاۋ ٴۇشىن كەرەك ەكەن» دەسە، ەندى ٴبىرى – «رەكەتيردىڭ» جولى بولماعان كوشىرمەسى دەپ جاتتى. قالاي بولعاندا دا، كورەرمەنىن بەيجاي قالدىرماعان تۋىندى بولدى.

كەيىنگى ۋاقىتتا كينوسىنى سالاسىندا اجەپتەۋىر قولتاڭباسىن قالدىرىپ جۇرگەن جۋرناليست ٴاسيا باعداۋلەتقىزى وسى «تارازعا» قاتىستى: «نۇرتاس «كەلينكا» ٴۇشىن ۇرىس ەستىگەندە «شلاگباۋمدى» كورىپ، ويلاعان سياقتى. «اا، سەندەرگە قاراڭعى كينو كەرەك پا، ٴما”. «ەركەبۇلان كەرەك پا، ٴما». قاراڭعىلىق بار، نەگاتيۆ بار، پەسسيميزم بار. ٴبىراق رەجيسسەرلىك كوزقاراس، پوزيسيا تۋرالى ايتۋعا ٴالى ەرتە. بۇل تۇرعىدا نۇرتاستىڭ فەيسبۋكتاعى پوستتارى قىزىعىراق. ال «تاراز»، ٴالى دە ەرىككەننىڭ ەرمەگى. قورقاقتاردىڭ اتىسى، كەزدەيسوق بىرەۋلەردىڭ ٴبارىن قىرىپ سالۋى... ونىمەن ەشكىمدى تاڭقالدىرا المايسىڭ»، – دەپ جازدى.

"ون التى قىز"

كوكتەمدە رەجيسسەر قاناعات مۇستافين «ون التى قىز» اتتى رومانتيكالىق كومەديانى پروكاتقا شىعاردى. كومەديا جانرىنداعى جاڭا كينو ۇلىنا كەلىن اپەرۋدى ارماندايتىن اۋىلداعى نۇرجان مەن ٴساليمانىڭ باسىنان وتكەن وقيعا نەگىزدەلەدى. وسى ماقساتتا اتا-انا كەلىن ىزدەستىرۋدى قولعا الادى. ال باستى كەيىپكەر باۋىرجان بولسا ٴوز سەزىمىمەن سۇيگەن قىزىنا ۇيلەنگىسى كەلەدى. ٴبىراق اتا-اناسى قازاقتىڭ «بەل قۇدا» سالتىمەن ايتتىرىپ قويعان قالىڭدىعى ايجانعا قوسقىسى كەلەدى. الايدا، ايجاننىڭ ۇناتقان جىگىتى بولادى. دەگەنمەن پەشەنەلەرىنە تۇبىندە قوسىلۋ جازىلعان قوس عاشىق ناعىز ماحاببات مايدانىندا جەڭىسكە جەتۋ ٴۇشىن ٴتۇرلى قيىندىقتاردان وتەدى. كينودا باستى رولدەردى بەرىك ايتجانوۆ، اشا ماتاي، ٴانۋار نۇرپەيىسوۆ، كۇلجامال قازاقبايەۆا، عاني قۇلجانوۆ، ٴجانيا دجۋرينسكايا سەكىلدى ەلگە تانىمال اكتەرلەر وينايدى.

«جۇلدىزدار توعىسقاندا»

مەشىن جىلىندا كورەرمەنگە جول تارتقان فيلمدەردىڭ ٴبىرى – «جۇلدىزدار توعىسقاندا» دەپ اتالادى. كينوتۋىندى كەڭەس وداعىنىڭ قۇلاۋى، جاڭا تاۋەلسىز مەملەكەتتەردىڭ پايدا بولۋى، ونىڭ ىشىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسى تۋرالى باياندايدى. فيلم 1984-1991 جىلدار ارالىعىن قامتيدى. اتالمىش كوركەم فيلم ەل تاريحىنداعى ەلەۋلى وقيعالارعا زەر سالىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسىنىڭ قوعام ٴومىرىنىڭ بار سالاسىندا اتقارعان ٴرولىن، سونداي-اق مەملەكەت باسشىسىنىڭ دۇنيەجۇزىلىك اۋقىمدا ىنتىماقتاستىقتى ارتتىرۋداعى ايرىقشا قىزمەتىن سارالايدى.

«جۇلدىزدار توعىسقاندا» ٴفيلمىنىڭ كومپوزيتورى رەسەي كينەماتوگرافيا ونەرى جانە عىلىمى ۇلتتىق اكادەمياسى تاعايىنداعان «التىن قىران» سىيلىعىنىڭ ٴۇش مارتە يەگەرى يۋريي پوتەنكو. باستى ٴرولدى قازاقستاندىق تانىمال اكتەر بەرىك ايتجانوۆ سومدادى.

«hello، اۋىل»

جىل باسىندا وڭتۇستىكتە جاستار جايىندا جاڭا ٴفيلمنىڭ تۇساۋى كەسىلدى. كوركەم تۋىندى تولە بي اۋدانى، قاسقاسۋ اۋىلىندا تۇسىرىلگەن. كينوعا شىمكەنتتىڭ كوڭىلدى تاپقىرلار كلۋبىنىڭ مۇشەلەرى مەن انشىلەرى جانە ٴازىل سىقاق تەاترىنىڭ ارتىستەرى تۇسكەن.

«نello، اۋىل» دەپ اتالاتىن رومانتيكالىق كومەديادا اۋىلدىڭ تىنىس-تىرشىلىگى مەن ونداعى اۋىل جاستارىنىڭ ٴومىرى بەينەلەنگەن. ٴفيلمنىڭ ٴون بويىنان اۋىلدىڭ تاماشا تابيعاتى مەن مامىراجاي ٴومىرى كورىنىس تاپقان. جاستاردىڭ ٴازىل-قالجىڭى دا بار. قالادا وسكەن جىگىتتىڭ ەندى اۋىلعا كەلگەن بەتى. ٴالى مامىراجاي تىرشىلىككە ۇيرەنبەگەن ٴمۇعالىمنىڭ بار ويى – اۋىلدى كوركەيتۋ. «ديپلوممەن اۋىلعا» باعدارلاماسى بويىنشا جۇمىس ىستەپ، شاكىرت تاربيەلەۋ. ٴسويتىپ ٴجۇرىپ، اۋىلداعى ەڭ سۇلۋ قىزعا عاشىق بولادى. مىنە، ٴفيلمنىڭ بارلىق وقيعا جەلىسى وسىلاي باستالادى.

«28 پانفيلوۆشى»

قاراشا ايىندا «قازاقفيلم» كينوستۋدياسى «28 پانفيلوۆشى» ٴفيلمىن قازاقستان بويىنشا پروكاتقا شىعاردى. «28 پانفيلوۆسەۆ» (سانكت-پەتەربور) تاۋەلسىز ستۋدياسى جانە رەسەي فەدەراسياسى مادەنيەت مينيسترلىگى، قر مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى مەن ش.ايمانوۆ اتىنداعى «قازاقفيلم» اق قاتىسۋىمەن تۇسىرىلگەن.

فيلمدەگى وقيعا 1941 جىلدىڭ كۇزىندە بولعان. جازباشا دەرەك بويىنشا 1941 جىلدىڭ 16 قاراشاسىندا گەنەرال ي.ۆ.پانفيلوۆ قولباسشىلىق ەتكەن 316-اتقىشتار ديۆيزياسىنىڭ 28 ساربازى دۋبوسەكوۆو رازەزىن قورعاپ، ماسكەۋگە بەت العان نەمىستىڭ تانك باتالونىن توقتاتادى. سيۋجەت تولىعىمەن كەڭەس ساربازدارىنىڭ ەرلىگىنە ارنالعان.

بيىل سونداي-اق «زامۋج ۆ 30» («30 جاستا ۇزاتىلۋ»)، «72 ساعاتتا ۇيلەنۋ»، «كەلينكا-سابينا-2»، «جارالى پەرىشتە»، «مەزەت يلي پروستو جيزن»، «جانۇيا» ت.ب فيلمدەر كورەرمەنگە جول تارتتى.

ٴبىزدىڭ telegram-پاراقشامىزدا قازاقستاننىڭ ماڭىزدى جاڭالىقتارى. جازىلىڭىزدار!