ٴاسانالى ٴاشىموۆ ەلباسىنىڭ قولىنان «قازاقستاننىڭ ەڭبەك ەرى» اتاعىن الدى

«مەملەكەت باسشىسى اكتەر، تەاتر جانە كينو رەجيسسەرى ٴاسانالى اشىموۆكە «قازاقستاننىڭ ەڭبەك ەرى» اتاعىن بەردى»، - دەپ جازدى اقوردانىڭ ٴباسپاسوز قىزمەتى twitter-دەگى پاراشاسىندا.

ٴاسانالى ٴاشىم ۇلى ٴاشىموۆ 1937 جىلى 8 مامىردا جامبىل وبلىسى سارىسۋ اۋدانى جايىلما اۋىلىندا دۇنيەگە كەلەگەن. «قازاقفيلم» كينوستۋدياسىنىڭ جانە م.اۋەزوۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك اكادەميالىق دراما تەاترىنىڭ اكتەرى، رەجيسسەر، قازاقستاننىڭ حالىق ٴارتىسى (1976)، كسرو حالىق ٴارتىسى (1980).

الماتى كونسەرۆاتورياسىن بىتىرگەن (1961). ستۋدەنت كەزىندە ٴار ٴتۇرلى فيلمدەردە كەنجەتاي («بوتاگوز»، 1957)، جاناي («اساۋ ەرتىس جاعاسىندا»، 1959)، بەكتاسوۆ («ٴبىر اۋداندا»، 1960)، بولات («ۇشى قيىرسىز جول»، 1960) رولدەرىن وينادى. كونسەرۆاتوريانىڭ اكتەرلىك فاكۋلتەتىن بىتىرگەن سوڭ، «قازاقفيلم» كينوستۋدياسىندا مۇرات («مەنىڭ ۇلىم»، 1962)، ەسكەندىر («توراپ»، 1963)، تۇرار («تۇلپاردىڭ ٴىزى»، 1964) سياقتى ٴار الۋان بەينەلەر جاسادى. 1964 جىلى قازاق اكادەميالىق دراما تەاترىنا شاقىرىلادى (1987 — 1988 جىلى وسى تەاتردىڭ كوركەمدىك جاعىن باسقاردى). تەاتردا س.قوجامقۇلوۆ، س. مايقانوۆا، ش. ايمانوۆ، ح. بوكەەۆا، ك. قارمىسوۆ سىندى ونەر تارلاندارىنىڭ شەبەرلىك مەكتەبىنەن ٴتالىم الدى.

تەاترداعى تۇڭعىش ٴرولى م. اۋەزوۆ پەن ل. سوبولەۆتىڭ «اباي» سپەكتاكلىندەگى — ايدار ٴرولى. سودان كەيىن كەبەك، شۋاق (اۋەزوۆتىڭ «ەڭلىك — كەبەگى» مەن «قاراقىپشاق قوبىلاندىسىندا»)، قوزى، قودار (ع. مۇسىرەپوۆتىڭ «قوزى كورپەش-بايان سۇلۋىندا») ٴسانجان (ٴا. ٴتارازيدىڭ «كۇلمەيتىن كومەدياسىندا»)، ٴوسىپباي (ش. ايتماتوۆ پەن مۇحامەدجانوۆتىڭ «كوكتوبەدەگى كەزدەسۋىندە»)، ەلامان (ٴا. نۇرپەيىسوۆتىڭ «قان مەن تەرىندە»، كسرو مەملەكەتتىك سىيلىعى، 1974)، جاراسباي (ق. ىسقاقوۆتىڭ «تاڭعى جاڭعىرىعىندا»)، اسان (مۇحامەدجانوۆتىڭ «جات ەلدەسىندە»)، دون جۋان (م. ٴفريشتىڭ «دون جۋاننىڭ دۋمانىندا»)، ۆيكتور (ل. ٴزوريننىڭ «ۆارشاۆا سازىندا») سياقتى ٴار زامانداعى، ٴار ٴتۇرلى قوعامداعى ٴار قيلى مىنەزدى بەينەلەردى سومدادى. بۇلاردىڭ ٴبارى ماحاببات پەن تەرەڭ سەزىمنىڭ جىمداسۋىنان تۋعان توسىن وبرازدار رەتىندە قازاق ساحنا ونەرىنىڭ تاريحىندا قالدى.

ٴاشىموۆ — قازاق كينوسىن الەمدىك دەڭگەيگە كوتەرگەن اكتەرلەردىڭ ٴبىرى بولىپ ەسەپتەلەدى. ونىڭ كينوداعى بەكەجان («قىز جىبەك»، 1971)، شادياروۆ («اتاماننىڭ اقىرى»، 1971، قازاقستان مەملەكەتتىك سىيلىعى، 1972)، مامبەت («سارقىراما»، 1973)، قاسىمحانوۆ («ٴترانسسىبىر ەكسپرەسى»، 1977، بۇكىلوداقتىق 11-كينوفەستيۆالدىڭ جۇلدەسى، 1978)، كەمەل («نان ٴدامى»)، نۇرعازى («الاتاۋدىڭ اي ٴمۇيىزى»)، قاراجال («جاۋشى»، 1980)، شىڭعىس حان («بۇلعار دالاسىنان ەسكەن جىلى جەل»، 1998) رولدەرى ناعىز اكتەرلىك شەبەرلىكتىڭ ۇلگىسى ىسپەتتى. ٴاشىموۆ رەجيسسەر رەتىندە كەڭ تانىلدى. ول ساحنالاعان ن. گوگولدىڭ «رەۆيزور» (1979، ٴوزى دۋانباسىنىڭ ٴرولىن وينادى)، ع.مۇسىرەپوۆتىڭ «امانگەلدى»، ي. ورازبايەۆتىڭ «مەن ىشپەگەن ۋ بار ما؟!» (ەكەۋى دە 1987)، س. ۆانۋستىڭ «سۇلتان بولسام ەگەر مەن» (1988)، جىلى ج. ايماۋىتوۆتىڭ «اقبىلەك» (1989) سپەكتاكلدەرى مەن ول تۇسىرگەن «جىلان جىلى» (1981، سوي گۋك ينمەن بىرگە; 1982 جىلى تالليندە وتكەن بۇكىلوداقتىق 15-كينوفەستيۆالدىڭ ديپلومىنا يە بولدى)، «شوقان ٴۋاليحانوۆ» (1984; 4 سەريالى تەلەفيلم، ٴوزى شىڭعىستىڭ ٴرولىن وينادى)، «قوزى كورپەش - بايان سۇلۋ» (1995) فيلمدەر ٴاشىموۆتىڭ رەجيسسەرلىك شىعارماشىلىعىنىڭ دا كەڭ اۋقىمىن كورسەتەدى. ٴاشىموۆ ونەرىنە ارنالعان «ٴاسانالى» دەرەكتى ٴفيلمى (1986، رەج. ي. ا. ۆوۆنيانكو) ٴتۇسىرىلدى. ٴاشىموۆ — جامبىل جانە شىمكەنت ۋنيۆەرسيتەتتەرىنىڭ قۇرمەتتى پروفەسسورى. 1979-1982 جىلدارى پەداگوگيكالىق قىزمەتپەن شۇعىلداندى. 1990 جىلدان «ەلىم-اي» كينوستۋدياسىنىڭ پرەزيدەنتى. «پاراسات» وردەنىمەن ماراپاتتالعان. [2]

«مايرانىڭ ٴانى»، «جان بولەك»، «مەنىڭ جانرىم – كۇندەلىك»، «عۇمىر-داريا» كىتاپتارىنىڭ اۆتورى.

ٴبىزدىڭ telegram-پاراقشامىزدا قازاقستاننىڭ ماڭىزدى جاڭالىقتارى. جازىلىڭىزدار!