تەلەفوندار ٴسىزدىڭ اڭگىمەڭىزدى جازا ما؟ – عالىمدار زەرتتەۋى

ينتەرنەتكە قوسىلۋ، ٴموبيلدى قۇرىلعىلاردىڭ قوسىمشالارى، جوعارى تەحنولوگيالىق قۇرىلعىلار، مۋلتيمەديالىق قىزمەتتەر – بۇلاردىڭ بارلىعى ٴسىزدىڭ كوڭىلىڭىزدەن شىققانىمەن، جەكە قۇپيالىلىقتى بۇزۋى مۇمكىن، دەپ جازادى baq.kz اقپارات اگەنتتىگى gizmodo.com سايتىنا سىلتەمە جاساپ.

مىسالى، كەيبىر قوسىمشالار تۇتىنۋشىنىڭ رۇقساتىنسىز سۋرەتكە ٴتۇسىرىپ، كەيبىرى دىبىس تولقىندارىن ٴپاسسيۆتى رەجىمدە جازىپ الىپ جاتادى. سمارتفونداردى قۇراستىرۋشىلار وپەراسيالىق جۇيەلەردىڭ تەتىكتەرى سەزگىش كەلەتىنىن ايتىپ ٴجۇر. ٴبىراق، وكىنىشكە قاراي، مۋلتيمەديالىق مالىمەتتەرگە بايلانىستى قۇپيالىلىقتىڭ پروبلەمالارى بار ەكەنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى.

جاقىندا ٴبىر توپ عالىم google play، app china، mi.com مەن anzhi دۇكەندەرىندە بار 17260 android قوسىمشالارىنا زەرتتەۋ جۇرگىزىپ كوردى. عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، زەرتتەۋ ناتيجەسىندە android قوسىمشالارىندا راسىمەن دە قۇپيالىلىققا ٴقاۋىپ توندىرەتىن قىزمەتتەردىڭ بار ەكەنى انىقتالعان. ونىڭ ىشىندە كەيبىر قوسىمشالار مەديا-رۇقسات ارقىلى العان سۋرەتتەر مەن ۆيدەومالىمەتتەردى تۇتىنۋشىنىڭ رۇقساتىنسىز ٴۇشىنشى تاراپقا بەرەتىنى بەلگىلى بولعان.

بۇگىنگى تاڭدا حالىقتىڭ كوپشىلىگى ولاردىڭ تەلەفوندارىنىڭ تىڭدالاتىنىن جانە ول جارنامالىق ماقساتتا قولدانىلاتىنىن بىلەدى. جاقىندا «سىزدەردىڭ تەلەفوندارىڭىز تىڭدالادى جانە بۇل پارانوييا ەمەس» اتتى ماقالا جارىق كورىپ، كوپشىلىكتى دۇرلىكتىردى. وندا اۆتور 5 كۇن ەكسپەريمەنت جۇرگىزگەنى تۋرالى، ادەيى ايتىلعان اڭگىمەلەر نەگىزىندە facebook-تە ٴتۇرلى جارنامالار پايدا بولا باستاعانى تۋرالى جازعان.

سولتۇستىك-شىعىس ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ كومپيۋتەرلىك عىلىمدار سالاسىنداعى عالىمدارى دا بۇل تەحنولوگيالىق ميف تۋرالى وتە ٴجيى ەستىگەندىكتەن، تىڭعىلىقتى زەرتتەۋ جۇرگىزۋگە تىرىسىپ كورگەن.

سوڭعى ٴبىر جىلدا ەللين پان، سزينسزين رەن، مارتينا ليندورفەر، كريستو ۋيلسون جانە دەۆيد حوففنەس اتتى عالىمدار android جۇيەسىندەگى ەڭ تانىمال 17 مىڭنان استام قوسىمشالارعا زەرتتەۋ جۇرگىزگەن. ولار تەلەفوننىڭ ميكروفونى اۋديو جازبالار جازاتىنىن انىقتاماق بولعان. زەرتتەۋگە قاتىسقان قوسىمشالاردىڭ كوپشىلىگى facebook الەۋمەتتىك جەلىسىنە تيەسىلى بولسا، 8 مىڭنان استامى facebook-كە اقپارات جىبەرەتىن قوسىمشالار.

عالىمدار قوسىمشالاردىڭ كەنەتتەن ميكروفونداردى قوسىپ، اۋديو جازبا جاسايتىنىنا ناقتى دالەل تاپپاعان. ولاردىڭ ايتۋىنشا، زەرتتەۋ ناتيجەسىندە تەلەفوندار رۇقسات الماسا، جاسىرىن جازبا جۇرگىزبەيدى. عالىمدار انىقتاعان الاڭداۋعا تۇرارلىق تاعى ٴبىر مالىمەت – قوسىمشالار تەلەفون ەكرانىنداعى كەز كەلگەن ارەكەتتەردى جازىپ الىپ، ٴۇشىنشى تاراپقا جىبەرىپ وتىرادى.

زەرتتەۋشىلەر قاراستىرعان 17 260 قوسىمشانىڭ ىشىندە 9 مىڭ ادام كامەرا مەن ميكروفوندى قولدانۋعا رۇقسات بەرگەن. ياعني، بۇل تەلەفون يەلەرىنىڭ اڭگىمەلەرى جازىلىپ وتىرعان.

عالىمدار زەرتتەۋ بارىسىندا android جۇيەسىندەگى 10 تەلەفونعا وسى قوسىمشالاردىڭ ارقايسىسىمەن بايلانىس ورناتاتىن اۆتوماتتى باعدارلامالاردى ورناتىپ، ترافيكتەرگە اناليز جاساعان.

زەرتتەۋدىڭ ەرەكشەلىگى – اۆتوماتتى باعدارلاما ورناتىلعان تەلەفوندار تۇتىنۋشىلاردىڭ قولىنان كەلەتىن ارەكەتتەردى ىستەي المايدى. مىسالى، تۇتىنۋشىلاردىڭ ٴاتى-جونىن ساقتاۋ، قوسىمشالارعا قۇپيا ٴسوز ەنگىزۋ سياقتى ىس-ارەكەتتەر قولجەتىمسىز بولادى.

اۆتوماتتى باعدارلاما ٴۇشىنشى تاراپقا جىبەرىلگەن كەز كەلگەن مۋلتيمەديالىق فايلداردى باقىلاعان. ٴبىر قىزىعى، ولار ادامداردىڭ قوسىمشاعا كىرگەن كەزدەگى ارەكەتتەرىنىڭ ۆيدەوسى مەن سكرينشوتتارىنىڭ ٴۇشىنشى تاراپقا جىبەرىلىپ جاتقانىن انىقتاعان. مىسالى، تەلەفونداردىڭ ٴبىرى تاماق تاسىمالدايتىن gopuff قوسىمشاسىن قولدانعاندا ەكرانداعى ارەكەتتەردىڭ ۆيدەوسى ٴموبيلدى اناليتيكامەن اينالىساتىن appsee كومپانياسىنا جىبەرىلگەن. ۆيدەودا جەكە اقپاراتتىڭ ەنگىزىلگەنى، بۇل جاعدايدا – پوشتالىق يندەكستىڭ مالىمەتتەرى انىق كورىنىپ تۇرادى.

بۇل باسى عانا. ايتا كەتۋ كەرەك، appsee كومپانياسى ۆەب-سايتتاعى قوسىمشالاردى تۇتىنۋشىلاردىڭ نە ىستەپ جاتقانىن جازىپ الا الاتىن قابىلەتى بارىن ماقتانا جاريالاپ ٴجۇر. زەرتتەۋشىلەردى الاڭداتقانى – تۇتىنۋشىلار ٴوز ارەكەتتەرىنىڭ جازىلىپ جاتقانىنان بەيحابار بولعان. بۇل تۋرالى gopuff قوسىمشاسىنىڭ قۇپيالىلىق ساياساتىندا دا جازىلماعان.

عالىمدار وسى زەرتتەۋلەردەن سوڭ gopuff-قا حابارلاسقان. قوسىمشاعا جاۋاپتىلار appsee كومپانياسى راسىمەن دە تۇتىنۋشىلار تۋرالى مالىمەتتەر الا الاتىنىن راستادى.

«قاۋىپسىزدىك شارالارى رەتىندە ٴبىز appsee ٴsdk-دى android پەن ios جۇيەسىنىڭ سوڭعى نۇسقالارىنان الىپ تاستادىق»، دەدى ەلەكتروندى پوشتا ارقىلى جاۋاپ بەرگەن ستارتاپتىڭ ٴباسپاسوز حاتشىسى.

appsee ديرەكتورى زاحي بوۋسيبانىڭ ايتۋىنشا، كومپانيانىڭ قىزمەت كورسەتۋ شارتتارىنىڭ ٴبىرى – تۇتىنۋشىلار باسقا تەحنولوگيانى قولدانىپ جاتقانىن ەسكەرتۋلەرى كەرەك. ٴبىراق، ونىڭ ايتۋىنشا، كومپانيا كليەنتتەرگە appsee ارقىلى جەكە مالىمەتتەردى الۋعا تىيىم سالادى.

«ٴبىزدىڭ كليەنتتەر قوسىمشانىڭ بەلگىلى ٴبىر قىزمەتتەرى ارقىلى appsee كومپانياسىنا مالىمەتتەردى جازىپ الۋعا تىيىم سالا الادى. ٴبىزدىڭ باسەكەلەستەرىمىز دە ios پەن android جۇيەسىندەگى قوسىمشالارداعى ارەكەتتەردى جازىپ الادى»، دەيدى ول.

ونىڭ ايتۋىنشا، زەرتتەۋ كەزىندەگى جاعدايدا كليەنت appsee تەحنولوگياسىن دۇرىس پايدالانباعان جانە ەكەۋارا شارتتاردى بۇزعان.

«ٴبىز بۇل جاعدايدى بىلگەن سوڭ وسى قوسىمشاعا مالىمەتتەردى جازىپ الۋعا تىيىم سالدىق جانە سەرۆەردەگى بارلىق جازبالاردى وشىردىك»، دەيدى appsee كومپانياسىنىڭ ديرەكتورى.

google وكىلىنىڭ ايتۋىنشا، android قوسىمشالارىن الۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن play store ماركەتىندە appsee ٴمىنسىز ەمەس ەكەنىن باياعىدا-اق تانىتقان.

«ٴبىز عالىمداردىڭ ەڭبەگىن باعالايمىز، ونلاين-قۇپيالىلىقتى ساقتاپ قالۋ ٴۇشىن جانە قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ ٴۇشىن قولىمىزدان كەلگەن كومەكتى بەرۋگە دايىنبىز. زەرتتەۋ ناتيجەلەرىن ەسكەرە وتىرىپ ٴبىز appsee سەرۆيسىنىڭ تۇتىنۋشىلىق ەرەجەلەردى بۇزاتىن تۇستارى بارىنا كوز جەتكىزدىك. ٴقازىر ولارمەن تىعىز جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز»، دەيدى google وكىلى.

google play ەرەجەسىندە ولاردىڭ قانداي مالىمەتتەرى جيناقتالاتىنى تۋرالى ەسكەرتۋ مىندەتتەلگەن.

عالىمداردىڭ زەرتتەۋى تەلەفون ەكرانىنداعى ارەكەتتەردى ٴۇشىنشى تاراپقا بەرۋدىڭ قانشالىقتى وڭاي ەكەنىن كورسەتتى. ياعني، تەلەفونىڭىزدان مالىمەت ۇرلاۋ ٴبىز ويلاعانداي كۇردەلى ەمەس. ٴبىر انىعى - ەكراننىڭ سۋرەتى مەن ۆيدەوسى قوسىمشالاردان جەكە مالىمەتتەردى جيناي الادى. سمارتفون وندىرۋشىلەر ەشقاشان ەكرانىڭىزدىڭ جازىلىپ جاتقانى تۋرالى مالىمەت بەرەتىن جاعداي جاسامايدى نەمەسە وسى ارەكەتكە رۇقسات سۇرامايدى.

كەلەسى ايدا عالىمدار بۇل زەرتتەۋدى يسپانيانىڭ بارسەلونا قالاسىنداعى تەحنولوگيالىق قۇپيالىلىق تۋرالى سيمپوزيۋمدا كوپشىلىك نازارىنا ۇسىنادى. وعان دەيىن عالىمدار يسپانياداعى ەڭ تانىمال قوسىمشالاردىڭ ٴبىرىن زەرتتەپ كورۋى مۇمكىن. فۋتبولدىڭ زاڭسىز ترانسلياسياسىن كورۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن بۇل قوسىمشا سمارتفوننان تۇتىنۋشى تۋرالى اقپاراتتاردى مىندەتتى تۇردە الادى.

عالىمدار تەلەفونىڭىز ٴسىزدى قۇپيا تۇردە تىڭدامايدى دەپ وتىر. دەگەنمەن، ولاردىڭ زەرتتەۋىندە ەسكەرىلمەگەن ماسەلەلەر دە بار ەكەنى انىق. مىسالى، ولاردىڭ تەلەفوندارى ادامدار ەمەس، اۆتوماتتى باعدارلاما ارقىلى باسقارىلعان. ياعني، تەلەفون باقىلانىپ وتىراتىندىقتان، قوسىمشالاردى ادام ىسكە قوسىپ وتىرماعانى بايقالماي قالۋى مۇمكىن ەمەس. سونداي-اق قوسىمشا ٴماتىن ەنگىزۋمەن شەكتەلسە، اۋديوجازبالار تۋرالى مالىمەت نازاردان تىس قالىپ قالعان بولۋى مۇمكىن. سوندىقتان تەلەفونداردىڭ تىڭدالاتىنى تۋرالى اڭگىمە ميف دەپ كەسىپ ايتۋ ٴالى ەرتە.

«ٴبىز ادامداردىڭ اڭگىمەسى قۇپيا تۇردە جازىلاتىنىنا دالەل تاپپادىق. ٴبىراق، كۇندەلىكتى ومىردە اڭدۋدىڭ باسقا دا جولدارى بار ەكەنىن حالىق ٴتۇسىنۋى كەرەك. ول تەك تەلەفونداعى ميكروفون مەن كامەراعا بايلانىستى بولماۋى مۇمكىن»، دەيدى دەۆيد حوففنەس.

اعىلشىن تىلىنەن اۋدارعان

التىناي قۋانىشبەك

ٴبىزدىڭ telegram-پاراقشامىزدا قازاقستاننىڭ ماڭىزدى جاڭالىقتارى. جازىلىڭىزدار!