the independent: ترامپ ديپلوماتيا ونەرىن قالاي ٴولتىردى؟ - الەم|21 قازان 2018، 13:30
كۋرسى ۆاليۋت وبنوۆليايۋتسيا
استانا:

the independent: ترامپ ديپلوماتيا ونەرىن قالاي ٴولتىردى؟

فوتو: ашық дереккөзден

baq.kz – الەمپرەسس. سوڭعى كەزدەرى دونالد ترامپ جاۋلارىنا ماحابباتپەن، ال جاقتاستارىنا جەك كورۋشىلىكپەن قاراي باستادى. دەگەنمەن، اقش پرەزيدەنتى سىرتقى ىستەرگە قاتىستى تۇسىنىكسىز تاسىلدەرىن وزگەرتۋى مۇمكىن بە؟ الدە الەم ونىڭ بۇل قىلىقتارىنا بەيىمدەلۋى كەرەك پە؟ the independent باسىلىمىنىڭ اۆتورى كيم سەنگۋپتا وسى جانە وزگە دە سۇراقتارعا جاۋاپ ىزدەپ كورىپتى.

اقش پرەزيدەنتى سولتۇستىك كورەيا باسشىسىنا «عاشىق» ەكەن. ٴتىپتى، دونالد ترامپ – كيم چەن ىنمەن كەلەسى كەزدەسۋىن اسىعا كۇتىپ جۇرگەن كورىنەدى. «باسىندا ٴبىزدىڭ قارىم-قاتىناسىمىز شيەلەنىسكە تولى ەدى. ٴبىراق ٴبىز ٴبىر بىرىمىزگە عاشىق بولدىق. ول ماعان كەرەمەت حاتتار جازدى. سولتۇستىك كورەيامەن كەرەمەت قاتىناسقا كوشتىك» دەدى، وتكەن اپتادا باتىس ۆيردجينيادا كوپشىلىك الدىندا سويلەگەن دونالد ترامپ.

ٴدال سول كەزدەسۋ بارىسىندا اقش پرەزيدەنتى اۋديتورياعا: «بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمى باس اسسامبلەياسىنىڭ 73-سەسسياسىندا سويلەگەن سوزىمنەن كەيىن الەم كوشباسشىلارى اقش-تى قايتا سىيلاي باستادى» دەدى.

ونىڭ بۇل سوزدەرى دونالد الەمىنىڭ اقىلعا قونبايتىنىن عانا ەمەس، ساياساتى الەمدەگى ەڭ قۋاتتى سانالاتىن مەملەكەت ديپلوماتياسىنىڭ وزگەرە باستاعانىن كورسەتتى. بۇعان اسىرەسە، تاريحتى بىلمەيتىن، قازىرگى وقيعالاردى جەتىك تۇسىنە بەرمەيتىن ادامنىڭ اسەر ەتكەنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. سەبەبى الەمدىك فورۋمدا كوپشىلىك الدىندا كۇلكىگە قالۋدى – اسىيلاستىق بەلگىسى دەپ اتاۋ قانشالىقتى قيسىندى؟ ايتا كەتۋ كەرەك، بۇۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ سەسسياسىندا سويلەگەن سوزىندە دونالد ترامپ ەكى جىلدىڭ ىشىندە وزىنە دەيىنگى پرەزيدەنتتەر اتقارا الماعان ىستەرگە قول جەتكىزگەنىن ايتقان ەدى. اۋديتوريا ونىڭ بۇدان باسقا دا قيسىنسىز سوزدەرىن كۇلكىمەن قابىلدادى. ال دونالد ترامپ بولسا، ولار ترامپتى كۇلكىگە اينالدىرماعانىن، كەرىسىنشە، ونىمەن بىرگە كۇلگەنىن ايتتى. بۇۇ-دا بولعان بۇل وقيعا سودان بەرى ديپلوماتيالىق ورتادا كەڭىنەن تالقىلانىپ جاتىر. امەريكانىڭ ەشبىر پرەزيدەنتى حالىقارالىق كوشباسشىلار جيىنىندا ەشقاشان كۇلكىگە قالماعان ەدى.

ارينە، بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىندا كوپتەگەن جىلدار بويى دراماعا تولى ساتتەر بولدى. 1960 جىلى نيكيتا حرۋششەۆ اياق كيىمىمەن تريبۋنانى ۇردى (قازىردە بۇل وقيعانىڭ ٴدال وسىلاي بولعانىنا كۇمان بار – baq.kz). ٴدال سول جىلى فيدەل كاسترو ٴتورت جارىم ساعات بويى امەريكانى سىنادى. 2006 جىلى ۋگو چاۆەس كىشى دجوردج بۋشتى «ٴازازىل» دەپ اتادى. 1974 جىلى ياسير ارافات ٴبىر قولىنا قارۋ، ٴبىر قولىنا ٴزايتۇن بۇتاعىن ۇستاپ كەلگەنىن ايتتى. ال توعىز جىل بۇرىن مۋاممار كاددافي بۇۇ جارعىسىن جىرتىپ تاستادى. ٴبىراق وتكەن اپتاداعى اشىق كەلەكە مەن جەك كورۋشىلىكتى بۇرىن سوڭدى ەشكىم كورگەن ەمەس. ول كەزدە دونالد ترامپتىڭ: «مەنىڭ اكىمشىلىگىم ەكى جىلدىڭ ىشىندە ٴبىزدىڭ مەملەكەتىمىزدىڭ تاريحىندا باسقا پرەزيدەنت اكىمشىلىكتەرىنەن دە كوپ نارسەگە قول جەتكىزدى» دەگەن سوزدەرىنەن سوڭ اۋديتوريا كۇلىپ جىبەرگەن ەدى. بۇل رەاكسيا ۆاشينگتون، لينكولن، رۋزۆەلت، كەننەدي مەن رەيگان جانە باسقالارىنا قاراعاندا ترامپتىڭ امەريكانىڭ تابىستى باسشىسى بولعانىنا ەمەس، ەكى جىل ىشىندە ٴوزىنىڭ ابىروي-بەدەلىن ٴتۇسىرىپ العانىنا قاتىستى جاۋاپ ەدى.

بۇل وقيعا بارلىق جاڭالىقتار قىزمەتىندە دە، الەۋمەتتىك جەلىلەردە دە كەڭ تاراپ كەتكەنى سونشا، ترامپتىڭ كومانداسى ۇيالعاننان نە ىستەرىن بىلمەدى. ال امەريكانىڭ بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنداعى تۇراقتى وكىلى نيككي حەيلي ٴتىپتى، دەلەگاتتارعا ترامپتىڭ اشىقتىعى ۇناعان سوڭ ولاردىڭ كۇلكىگە ەرىك بەرگەنىن ايتتى. اق ٴۇيدىڭ وسى جانە باسقا دا «تۇسىندىرمەلەرى» حالىقتىڭ كوڭىلىن ٴبىر كوتەرىپ تاستادى. دەگەنمەن، بۇل ديپلوماتيالىق ەتيكەتكە جاتپايتىن، دورەكى ٴارى ورىنسىز ارەكەت بولعانى انىق ەدى.

دونالد ترامپ پرەزيدەنتتىك كامپانيا كەزىندە «الەم امەريكانى كۇلكىگە اينالدىردى» دەگەن ەدى. سول سوزىنە سەنسەك، دونالد ترامپتىڭ بۇۇ سەسسياسىنداعى ارەكەتى ونىڭ ٴوزىن اشۋلاندىرار ەدى. اقش پرەزيدەنتىنىڭ ٴوز مەملەكەتىن كۇلكىگە قالدىرعانى اقىلعا سىيا ما؟ دەگەنمەن، بۇل ارەكەتتەردىڭ بارلىعى – ترامپ پرەزيدەنتتىككە كەلگەلى بەرى بولعان وزگەرىستەردىڭ ٴبىر كورىنىسى عانا.

ديپلوماتيا دەگەنىمىز – «ادامدارمەن سەزىمتال ٴارى ادەپتى تاسىلدەرمەن قارىم-قاتىناس ورناتۋ ونەرى»; «حالىقتار اراسىندا كەلىسسوزدەر جۇرگىزۋ تاجىريبەسى»; «وشپەندىلىك تۋعىزباي حالىقارالىق ىستەردى شەشۋ قابىلەتى». باسقاشا ايتساق، «ادەپتىلىك» پەن «تۇسىنىك» دەگەن سوزدەر – ديپلوماتيانىڭ ٴسينونيمى. ال ٴانتونيمى – «ەپسىزدىك»، «سەزىمسىزدىك»، «ادەمسىزدىك». دونالد ترامپ بۇل كريتەرييلەر قاتارىندا قايسىسىنا ساي كەلەتىنىن كوپشىلىك ايتپاسا دا ٴبىلىپ وتىر.

ترامپ قاراپايىم ديپلوماتيالىق تاجىريبەگە ٴمان بەرمەگەنىمەن قويماي، ٴوزىنىڭ ٴتۇرلى تۆيتتەرى مەن ٴباسپاسوز كونفەرەنسيالارىندا ايتقان سوزدەرى ارقىلى حالىقارالىق قاتىناستاردا اگرەسسياعا تولى اتموسفەرا تۋعىزدى. مىسالى، ترامپ ٴوزىنىڭ العاشقى سونداي پىكىرلەرىنىڭ بىرىندە ەۋرووداق پەن ناتو تۋرالى جاعىمسىز پىكىرلەردى جاۋدىردى. ٴبىراق ەۋروپالىق كوشباسشىلار ونىڭ ٴتىل تيگىزۋىنە تۇسىنىستىكپەن قاراپ، سىيلاستىق ٴبىلدىردى، ٴارى قوعامدىق ورتادا ەشقانداي ەرسى جاۋاپ قاتپادى. كەيىن كوپشىلىگى پرەزيدەنت ٴوزىنىڭ مىندەتىنە تولىعىمەن كىرىسكەن كەزدە بارلىعى وزگەرەدى، ال ونىڭ اكىمشىلىگىندەگى جاقتاستارى وعان دۇرىس كەڭەس بەرىپ، دۇرىس باعىت نۇسقاپ وتىرادى دەپ ويلادى. دەگەنمەن، ەشتەڭە وزگەرمەدى. g7 جانە ناتو جيىندارىندا بۇرىن اقش پرەزيدەنتتەرىنە كوپ نازار اۋدارىلاتىن ەدى. ال ٴقازىر ەۋروپالىقتار ٴوزارا كەزدەسىپ، ترامپ كامەرا الدىندا قالىپ قويادى.

باسىندا دونالد ترامپ كوپشىلىك الدىندا باسقالارعا جالا جابا باستادى. ٴباسپاسوز كونفەرەنسيالارىندا شەتەلدىك كوشباسشىلار، ٴتىپتى، وعان سۇراق قويۋدان قاشقاقتايتىن بولدى. دەگەنمەن، ٴقازىر ترامپتىڭ ايتقاندارىن جوققا شىعارۋ پروسەسى باستالىپ كەتتى. مىسالى، شىلدە ايىنداعى سامميتتە ترامپتىڭ ناتو-عا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ قورعانىس سالاسىنا كوپ قارجى بولمەيتىنى تۋرالى سوزدەرىن جوققا شىعارۋ ٴۇشىن باسشىلار كەزەككە تۇرا باستاعان ەدى. سونىمەن قاتار ول كەزدە دونالد ترامپ اليانستىڭ باس حاتشىسى يەنس ستولتەنبەرگپەن كەزدەسۋ بارىسىندا گەرمانيا تولىعىمەن رەسەيگە تاۋەلدى ەكەنىن ايتىپ، ٴوز كەزەگىندە نەمىس ۇكىمەتى بۇل ٴسوزدى دە جوققا شىعارعان بولاتىن.

وتكەن اپتادا دونالد ترامپ بۇۇ ەنەرگياعا كوزقاراسى تۋرالى دا پىكىر ٴبىلدىردى. سول كەزدە كامەرا نەمىس دەلەگاسياسىن كورسەتتى. جالپى، اۋديتورياداعىلاردىڭ ەشقايسىسى الاڭداۋشىلىق ٴبىلدىرىپ، اشۋلانبادى. ونىڭ ورنىنا بارلىعى جىميىپ وتىردى. سەبەبى ولار ترامپتىڭ ايتىپ جاتقاندارىن توقتاتا المايتىنىن، ٴبىراق ول ايتىلعانداردىڭ ەشقايسىسى بايىپتى تۇردە قابىلدانبايتىنىن ٴبىلدى.

بۇل دونالد ترامپتىڭ بۇۇ باس اسسامبلەياسىنداعى ەكىنشى ٴسوزى ەدى. ٴبىر ايتا كەتەرلىگى، ونىڭ بۇل ٴسوزى امەريكا مەن جاھاندانۋعا قاتىستى ايتىلعان بىرىنشىسىنەن ەش ەرەكشەلەنبەدى. دەگەنمەن، ترامپتىڭ جاۋلارىنىڭ ٴتىزىمى وزگەرگەنى بايقالدى. وتكەن جىلى دونالد ترامپ كيم چەن ىنعا اقش سولتۇستىك كورەيانى جوق قىلاتىنىن ايتىپ ەسكەرتۋ جاساعان ەدى. ال وسى جولى ترامپ كيمدى «بەيبىتشىلىك پەن دوستىققا العاش قادام باسقان ەرلىگى ٴۇشىن» ماقتاپ تا ۇلگەردى.

بۇل جولى ترامپ يرانعا قارسى شىقتى. ول حالىقارالىق دەرجاۆالار – ۇلىبريتانيا، فرانسيا، گەرمانيا، رەسەي مەن قىتاي ون جىل بويى قول جەتكىزۋگە تىرىسقان يرانمەن جاسالعان يادرولىق ارسەنال تۋرالى كەلىسىمنەن شىعىپ كەتتى. ونىڭ ەندىگى ماقساتى – سانكسيلار ارقىلى مەملەكەتتىڭ ەكونوميكاسىنا نۇقسان كەلتىرۋ.

ٴبىر سوزبەن ايتقاندا، حاوس باستالدى. ۇلىبريتاني سولسبەريدەگى شابۋىلداعى رەسەيدىڭ ٴرولىن انىقتاۋ ٴۇشىن حيميالىق جانە بيولوگيالىق قارۋدى تالقىلاۋدى سۇرادى. ٴبىراق ونىڭ ورنىنا دونالد ترامپ بار نازار يرانعا اۋدارىلاتىنىن ايتتى. بۇۇ وكىلدەرى بۇل شەشىمنەن كەيىن يران پرەزيدەنتىنىڭ دە سولەۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتتى. ال امەريكالىق ديپلوماتتار بۇل قيىندىق تۋعىزاتىنىن، سەبەبى حاسان رۋحاني اۋديتوريا الدىندا يادرولىق كەلىسىم تۋرالى ترامپپەن وپ-وڭاي ٴسوز تالاستىرا الاتىنىن ٴبىلدى. سوندىقتان دا بولار، اق ٴۇي جاپپاي قىرىپ-جوياتىن قارۋ تۋرالى تالقىلاعان ٴجون دەپ شەشتى.

ترامپ ٴيزرايلدىڭ پرەمەر-مينيسترى بينيامين نەتانياحۋمەن كەزدەسىپ، سەسسياعا جارتى ساعات كەشىگىپ كەلدى. ول يراندى سىنادى، ال قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ 14 مۇشەسى يادرولىق كەلىسىمدى ساقتاپ قالۋعا شاقىردى.

پرەزيدەنت رۋحاني ٴوز سوزىندە جۋرناليستەرگە: «دونالد ترامپتى ەشكىم قولدامادى. وسىلايشا امەريكا تاريحي جانە ساياسي پوزيسيادا جالعىز قالدى»، دەدى.

ودان كەيىن دونالد ترامپ ەش دالەلسىز قىتايمەن ساۋدا سوعىسى تۋرالى سويلەي باستادى. نيۋ-يوركتەگى جاعداي دونالد ترامپتىڭ حالىقارالىق قاتىناستارعا دەگەن امالدارىنىڭ دايەكسىز ايىپ، ٴتىل تيگىزۋ مەن قاراما-قايشى حابارلامالارعا نەگىزدەلگەنىن كورسەتتى.

امەريكالىق ديپلوماتتار دونالد ترامپتىڭ ارەكەتتەرىنە شاعىمدانىپ جاتىر. دەگەنمەن، اقش پرەزيدەنتىنىڭ ىستەرى باسقا مەملەكەتتەردىڭ ديپلوماتيالىق بەلسەندىلىگىنە اناعۇرلىم جاقسى اسەر ەتىپ، جەتىستىكتەرگە يتەرمەلەدى. مىسالى، سولتۇستىك كورەيا پرەزيدەنتى ترامپتى تولىعىمەن ماقتاۋ ونى داتتاپ قارىم-قاتىناس ورناتقاننان دا تيىمدىرەك ەكەنىن ٴتۇسىندى.

سينگاپۋردەگى كەزدەسۋ تاريحي جاعداي سانالادى. سەبەبى بۇعان دەيىن اقش-تىڭ ەشبىر پرەزيدەنتى سولتۇستىك امەريكا باسشىلارىمەن كەزدەسپەگەن ەدى. ترامپ تا بۇل كەزدەسۋدى مەملەكەتتىك باسقارۋ ٴۇشىن ۇلكەن تابىس دەپ باعالادى. ٴبىراق، شىن مانىندە، سولتۇستىك كورەيا يادرولىق ارسەنالىن دەمونتاجداۋ ٴۇشىن ٴالى ەشتەڭە ىستەمەدى ٴارى ىستەمەيتىنىن دە ايتتى. ٴدال ٴقازىر يادرولىق سىناقتار توقتاتىلدى. ٴبىراق پحەنيان بۇل ۋاقىتشا ارەكەت ەكەنىن دە جەتكىزدى. سولتۇستىك كورەياداعى امەريكالىق ازاماتتاردىڭ بوساتىلعانى راس. ٴبىراق كيم چەن ىن ٴوزىنىڭ ەڭ نەگىزگى ماقساتتارىنىڭ بىرىنە، اقش پەن وڭتۇستىك كورەيانىڭ بىرلەسكەن اسكەري جاتتىعۋلارىنىڭ توقتاتىلۋىنا قول جەتكىزدى. بۇل رەتتە كيم چەن ىن اكەسى مەن اتاسى ىستەي الماعاندى ىستەگەنى ٴۇشىن قۇتتىقتاۋعا لايىق: ول يادرولىق قارۋىن ساقتاپ قالدى; ۆاشينگتون مەن سەۋل اراسىنداعى اسكەري وداقتى السىرەتتى; اقش-تىڭ حالىقارالىق مويىنداۋىنا، ٴتىپتى، امەريكالىق پرەزيدەنتتىڭ ماحابباتىنا بولەندى.

بۇگىنگى تاڭدا امەريكانىڭ ٴنومىرى ٴبىرىنشى جاۋى رەتىندە سولتۇستىك كورەيانىڭ ورنىن يران الماستىردى. ەۋرووداق، يران، قىتاي مەن رەسەي اقش سانكسيالارىنا قارسى جوسپار دا جاسادى. ولار قارجى ٴبولىپ، يران ەكونوميكاسىنا كومەكتەسۋ تۋرالى كەلىستى. ەۋرووداقتىڭ سىرتقى ساياسات باسقارماسىنىڭ باسشىسى فەدەريكا موگەريني بۇۇ باس اسسامبلەياسىندا ٴسوز سويلەپ، يراننىڭ كەلىسىمنەن شىقپاۋىن سۇرادى. سونداي-اق قارجىلىق باعدارلاما يران ەكسپورتىنا قاتىستى تولەمدەردى اقتايتىنىن ايتتى.

ال امەريكانىڭ يراننىڭ باتىسقا اپاراتىن جولىن جاۋىپ تاستاعانىن كورگەن ولار ٴقازىر شىعىسقا قاراي بەت بۇردى. سەبەبى بۇگىندە تەگەران، بەيجىڭ مەن ماسكەۋ اراسىنداعى ديپلوماتيالىق جانە ەكونوميكالىق بايلانىستار ارتىپ كەلەدى. اسىرەسە، بۇل جولدا قىتاي نەگىزگى باسىمدىقتى ٴوز قولىنا الۋعا تىرىسۋى مۇمكىن. سەبەبى قىتاي جاقىندا يرانداعى 3،8 ملرد اقش دوللارى تۇراتىن گاز كەن ورنىن الۋى مۇمكىن دەگەن بولجامدار بار. ال ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق جاقىندا يرانمەن جۇزدەگەن تاۋارعا ٴتاريفتى ازايتۋ جانە ەركىن ساۋدا ايماعىنا اينالۋ تۋرالى كەلىسىمگە قول قويدى.

جالپى، ترامپتىڭ ارقاسىندا يراننىڭ يادرولىق كەلىسىمىنىڭ جۇزەگە اسپاعانىن قالاعان ساۋد ارابياسى مەن ٴيزرايلدىڭ دە جەتىستىككە جەتۋ مۇمكىندىكتەرى ارتتى. يزرايل ىشىندە راسىمەن كەلىسىمگە قارسى وپپوزيسيا ورناپ، اسكەريلەر دە، ساياساتكەرلەر دە قارسىلىق بىلدىرگەن ەدى. ولاردىڭ ويىنشا، تەگەران يراكتىڭ يادرولىق ارسەنالدى الۋىنا قارسى ٴتيىمدى قورعانىس بولىپ وتىر.

دەگەنمەن، يزرايل ترامپتى قولداپ، ارا-تۇرا قارجىلاندىرۋ كوزىن ۇسىنىپ وتىرادى. اسىرەسە ترامپقا كوپ قولداۋ كورسەتكەن ميللياردەرلەر ، شەلدون ادەلسون مەن بەرنارد ماركۋس تا يران كەلىسىمىنىڭ جۇزەگە اسپاۋىن تىلەگەن ەدى. دەگەنمەن، امەريكالىقتاردىڭ ۇشتەن ەكىسى قولداعانىمەن، ترامپ يران كەلىسىمىن ٴۇزدى.

دونالد ترامپ پرەزيدەنت تاعىنا وتىرعاننان كەيىن العاشقى شەتەلدىك ساپارىن پارسى شىعاناعىنا جاسادى. ول كەزدە قارۋ ساتۋ ماقساتىنا باسىمدىق بەرىلگەنى اشىق تۇردە ايتىلدى. ەر-ريادتاعى كەزدەسۋلەر كەزىندە دە اقش پرەزيدەنتى قارۋ ساتۋ تۋرالى ٴجيى ايتتى. ەۋرووداق، بۇۇ مەن امەريكالىق ديپلوماتتار ترامپتى يران كەلىسىمىن جالعاستىرۋعا كوندىرە الار ەدى. دەگەنمەن، ۋاقىت وتە كەلە ونىڭ ٴوز شەشىمىنەن باس تارتپايتىنىنا كوز جەتتى. يران كەلىسىمىنەن باس تارتۋعا ساۋد ارابياسىنىڭ قارۋ ساتۋى دا اسەر ەتپەدى دەپ ايتا المايمىز.

«ساۋد ارابياسى – وتە باي مەملەكەت جانە ولار سول بايلىقتارىنىڭ ٴبىر بولىگىن، ناقتىراق ايتار بولساق، ۇزدىك اسكەري تەحنيكاسىن اقش-پەن بولىسپەك»، دەدى دونالد ترامپ جىل باسىندا ساۋد ارابيا حانزاداسىمەن كەزدەسۋ بارىسىندا.

امەريكالىق ديپلوماتتار پرەزيدەنتتىڭ قانداي جاعدايدا بولماسىن تولىق كارتينانى كورمەيتىنىنە ٴجيى شاعىمدانادى. دەگەنمەن، ول ٴوز قىزمەتىندە وتىرعاندا جانە ساياساتتى باقىلاۋ مۇمكىندىگىنە يە كەزدە وزىمەن كەلىسپەيتىن كەڭەسشىلەردى اۋىستىرا سالۋ دا وعان قيىن ەمەس. دەگەنمەن، دونالد ترامپتىڭ جاقتاستارى ٴداستۇرلى ەمەس امالدار ارقىلى ونىڭ جەتىستىككە جەتىپ جاتقانىن ايتىپ جاتىر. ٴتىپتى، باسىندا ترامپ قاتتى سوزدەر ايتپاسا، ٴقازىر كيم چەن ىن وسىنداي قارىم-قاتىناستا بولار ما ەدى دەيتىندەر دە بارشىلىق. سونداي-اق مەكسيكا مەن كانادامەن بولاتىن «تاريحي كەلىسىم» دە ەكى مەملەكەتكە قويىلعان جوعارى ٴتاريفسىز جۇزەگە اسپايتىن ەدى دەۋشىلەر دە تابىلىپ جاتىر. ٴبىر انىعى، دونالد ترامپ امەريكالىق لاندشافتتا عانا ەمەس، حالىقارالىق ديپلوماتيادا دا ٴوزىنىڭ ٴىزىن قالدىرىپ كەتتى.

اعىلشىن تىلىنەن اۋدارعان التىناي قۋانىشبەك


ٴبىزدىڭ telegram-پاراقشامىزدا قازاقستاننىڭ ماڭىزدى جاڭالىقتارى. جازىلىڭىزدار!

سسىلكي پو تەمە:
كوممەنتاريي